Hoe motiveer je medewerkers? 7 praktische tips

Binden en boeien van personeel doe je zo

duim omhoog, goed, compliment

Personeel motiveren is meer dan alleen af en toe een complimentje uitdelen. Toch is het makkelijker dan je misschien denkt. Het is een kwestie van de medewerker vertrouwen geven, stimuleren en waarderen. Dit zijn zeven manieren om dat te doen.

Een prettige werkomgeving

Geen mens is hetzelfde, dus wat mensen motiveert is voor iedereen verschillend. Wat iedere medewerker wel wil is een goede werkomgeving, zowel een aangename fysieke werkomgeving als een prettige werksfeer. Want jezelf kunnen zijn en je vertrouwd voelen tussen collega’s (sociale veiligheid) is net zo belangrijk als fysieke veiligheid.

Deze basisvereisten (zogenoemde hygiënefactoren) voor gemotiveerd personeel lijken vanzelfsprekend, maar er zijn tal van dissatisfiers die de motivatie op de werkvloer aantasten. Wat in ieder geval niemand motiveert zijn slechte arbeidsomstandigheden zoals tocht, kou of lange werkdagen. Of slechte arbeidsverhoudingen door conflicten, ontbrekende communicatie of een gebrek aan inspraak. En een slecht organisatiebeleid helpt zeker niet mee: niemand vindt het leuk om niet op de hoogte te zijn van wat er in het bedrijf gebeurt.

Opleiding en ontwikkeling

Wat juist wél motiveert zijn ontwikkelingsmogelijkheden en kansen binnen jouw bedrijf voor een medewerker om beter te kunnen worden in zijn of haar werk. De mogelijkheid opleidingen te volgen speelt hierin een belangrijke rol.

Medewerkers motiveren op 7 manieren Bij echt goed binden en boeien van personeel komt nog meer kijken. Hoe kun je het beste uit je medewerkers halen? Check deze zeven praktische manieren om medewerker nog beter te motiveren:

1. Motiveer met (meer dan) geld

Natuurlijk is geld belangrijk. Niet voor niets staat salaris bovenaan het lijstje primaire arbeidsvoorwaarden. Maar salarisverhoging als motivatie-instrument heeft een korte werkingsduur; gemiddeld geeft dit een medewerker slechts zo'n zes weken extra motivatie. Aan de andere kant, een te laag loon werkt zeer demotiverend. Medewerkers weten vaak heel goed of zij wel of niet een marktconform salaris krijgen. Het bieden van een goed salaris is de basis om personeel te behouden. Vergeet niet dat geld de meeste tastbare vorm van waardering is.

2. Geef vertrouwen en vrijheid

Geld alleen is niet genoeg. Wat vooral motiveert is het respecteren en vertrouwen van medewerkers. Veel leidinggevenden vinden het lastig om taken voor het eerst uit handen te geven. Zij vrezen het risico op fouten. Toch loont het (zeker op langere termijn) om te vertrouwen op het vakmanschap van de medewerker, zijn professionele mening te respecteren en hem of haar een zekere beslissingsvrijheid te bieden. Laat de medewerker zoveel mogelijk zelfstandig werken. Pas dan bloeien mensen echt op. Maak wel afspraken over einddoelen en termijnen en houd tussentijds de vinger aan de pols.

3. Geef (positieve) feedback

Verder vindt elke medewerker het prettig om erkenning te krijgen voor zijn of haar prestaties en om gewaardeerd te worden. Een compliment geven als iets goed gaat is belangrijk, óók als er op andere terreinen misschien nog van alles valt te verbeteren.

Heb je kritiek op iemands werk, houd je dan aan de gouden regel van goede feedback: begin met het positieve ("Wat ik goed van je vind is ...") en doe pas daarna een suggestie ("Volgens mij werk je nog beter als ..."). Je stimuleert medewerkers door positieve aspecten van het handelen te prijzen en pas daarna kritiek te uiten. Mensen gedijen het best als ze het gevoel hebben dat ze het grootste deel van hun taak beheersen. Dat bevestigt medewerkers in hun kunnen en geeft hen meer zelfvertrouwen. Geef je medewerkers het idee dat ze nog verre van competent zijn? Dan zal dat alleen maar meer stress, frustratie en negatieve faalangst opleveren.

4. Bied zicht op succes (met reële doelen)

Niets is zo motiverend als succes, iets behalen wat je nog niet eerder hebt behaald. Stel (bijvoorbeeld tijdens functioneringsgesprekken) daarom doelen voor de medewerker en koppel daar ook een beloning aan (bijvoorbeeld salarisverhoging of hogere functie). Zorg dat die doelen haalbaar én uitdagend genoeg zijn.

Medewerkers zijn het meest gemotiveerd als de kans om het doel te bereiken circa 50% is. Dat daagt de medewerker uit om een tandje bij te schakelen. Dit heet positieve faalangst. Het omgekeerde, negatieve faalangst, bestaat ook. Als een medewerker daar last van heeft, dreigt het gevaar dat hij juist afhaakt als het doel in zicht komt. Zorg dus dat de gestelde doelen de medewerker positief stimuleert.

Hoeveel vertrouwen en vrijheid je een medewerker geeft en welke doelen reëel zijn om te stellen, hangt af van de bereidheid en bekwaamheid van een medewerker om een specifieke taak uit te voeren. Met bereidheid wordt zelfvertrouwen, toewijding en motivatie bedoeld. Bekwaamheid omvat kennis, ervaring en vaardigheid.

Een effectieve leidinggevende stemt zijn stijl daarop af. Drie voorbeelden:

  • Als je medewerker zeer gemotiveerd en deskundig is om een opdracht te realiseren, is delegeren het meest effectief.

  • Is de medewerker pas in dienst en moet hij nog veel leren? Dan zul je specifieke instructies moeten geven en streng toezicht willen houden op de geleverde prestaties.

  • Is de medewerker wel gemotiveerd maar nog twijfelachtig over zijn kunnen? Dan moet je hem overtuigen dat hij het kan, stimuleren zelfstandig te werken en laten weten dat fouten maken mag.

Lees meer over situationeel leiderschap.

5. Houd rekening met werk-/privébalans

Niet iedere medewerker heeft evenveel behoefte zich in zijn of haar werk te ontwikkelen. Sommigen gaan helemaal op in hun werk, anderen zoeken hun ontplooiing meer buiten het werk, bijvoorbeeld in een hobby, sport of creatieve bezigheden. Die medewerkers zul je niet motiveren door hen statusverhogende taken te geven die alle vrije tijd opslurpen. Integendeel: het zal hen juist demotiveren. Daarbij komt dat de thuissituatie per werknemer verschilt. De één heeft thuis kleine kinderen, de ander moet mantelzorg bieden aan zijn oude moeder... Iedere medewerker heeft zo zijn eigen ideale werk/privébalans. Probeer daar zoveel mogelijk rekening mee te houden (bijvoorbeeld qua werktijden). De medewerker zal dit zeker waarderen en ‘terugbetalen’ door verantwoordelijk om te gaan met de gegeven vrijheid en zijn of haar taken op tijd en goed te doen.

6. Betrek de medewerker bij het bedrijf

Het werkt zeer motiverend als een medewerker ziet dat zijn werk ertoe doet. Dat klinkt logisch, maar dit is lang niet altijd het geval. Soms is iemand slechts een radertje in het geheel en overziet hij niet welke invloed zijn inspanningen hebben op het grotere geheel. Of de medewerker weet zelfs niet eens wat er echt speelt binnen het bedrijf en naar welke resultaten (bedrijfsdoelen) wordt gestreefd.

Het begint met duidelijke communicatie. Zorg dat je de medewerkers informeert over zaken die spelen, niet alleen problemen/uitdagingen (klachten), maar ook kansen (nieuwe klanten). Durf daar open over te zijn en maak hen deelgenoot hiervan. Dan wordt het ook een gezamenlijke doel om problemen op te lossen of kansen te grijpen. Maak expliciet duidelijk dat hun inspanningen van belang zijn om samen succes te hebben.

Dit kun je doen door (eens per kwartaal) op de zeepkist de mensen toe te spreken, maar dat is niet genoeg. Je moet dit continu blijven doen in dagelijkse, individuele gesprekken met medewerkers.

Vergeet ook niet (bij personeelsbijeenkomsten) de successen van het bedrijf te delen en een of meerdere medewerkers in het zonnetje te zetten; de 50-plusser die al 30 jaar trouw het magazijn beheert of de jonge salesmedewerker die een nieuwe klant heeft binnengehaald. Het kost niets en motiveert enorm.

7. Bied extraatjes

Extraatjes maken het werk leuker. In een werkomgeving waar naast presteren ook ruimte is voor plezier en feest, zijn medewerkers bereid iets extra's te doen als dat nodig is. Stimuleer dit bijvoorbeeld door:

  • Een vrijdagmiddagborrel te organiseren na een topweek;

  • De groep (afdeling) een bonus te geven bij het bereiken van een bepaald doel;

  • Iets extra's te doen op feestdagen;

  • Voor kleine presentjes te zorgen bij verjaardagen;

  • Medewerkers die hard gewerkt hebben, een keer vrij te geven;

  • Personeelsuitjes te organiseren;

  • Een goed idee of een buitengewone prestatie te belonen met het mogen volgen van een opleiding.

Geef je een bonus of prestatiebeloning? Lees dan meer over belasting over bonus berekenen.

Wat vind je van dit artikel?

Arthur Lubbers

Auteur

Arthur Lubbers

Arthur is redacteur en journalist met als specialisatie (bedrijfs)economie en arbeidsmarkt. Hij schrijft over alle mogelijke onderwerpen om werkgevers en ondernemers te informeren en te inspireren.