Leidinggeven: deze competenties heb je nodig
7 eigenschappen van effectief leiderschap
Leidinggeven is een vak. En een vak kun je leren. Wanneer ben je een goede leidinggevende? Welke competenties heb je daarvoor nodig? Ontdek de 7 eigenschappen van effectief leiderschap.
Leidinggeven draait om actie
Mensen volgen je niet vanzelf. Bij leidinggeven gaat het om actie. Jij zult eerst actie moeten ondernemen om te zorgen dat anderen ook in actie komen en de juiste kant op gaan. Dat betekent niet dat je altijd voorop hoeft te lopen. Leidinggeven kan op verschillende manieren. Voor ondernemers en andere leidinggevenden is het heel belangrijk om je manier van leidinggeven onder de loep te nemen.
Competenties van een leidinggevende
Effectief leidinggeven aan een bedrijf, een afdeling of een team vergt de nodige competenties. Een leidinggevende moet opdrachten geven en controleren, ondersteunen en stimuleren, luisteren en adviseren, delegeren en evalueren. Daarvoor heb je bepaalde eigenschappen nodig. Werk dus eerst aan jezelf, dan kun je anderen beter aansturen.
7 eigenschappen van effectief leiderschap
Er is veel onderzoek gedaan naar effectief leiderschap. Wat zijn nou de belangrijkste eigenschappen van een succesvolle leider? Stephen Covey schreef er een bestseller over: The seven habits of highly effective people. Hij noemt 7 gewoonten, of eigenschappen, waar leiders veel aan hebben:
1. Wees pro-actief
Doe wat nodig is om je missie en visie te realiseren. Als leider ben je eindverantwoordelijk voor het halen van bedrijfsdoelen. Kijk dus eerst naar jezelf. Zoek naar manieren om je invloed op de juiste manier uit te oefenen. Werk aan jezelf als leider en geef anderen niet de schuld. Kijk goed naar je eigen keuzes en gedrag. Zorg dat het doel van je onderneming altijd centraal staat in je eigen acties.
2. Begin met het einde in gedachten
Waar wil je naartoe? Dat moet je altijd in gedachten houden. Het einddoel verlies je nooit uit het oog. Bedenk ook hoe je daar gaat komen. Neem besluiten met je einddoel in gedachten. Houd daarbij vast aan je eigen kernwaarden en die van je bedrijf. Denk na over wie jij wil zijn: de beste versie van jezelf. Dat helpt je om een goede leider te zijn.
3. Belangrijke dingen eerst
Prioriteiten stellen is cruciaal. Dat is een uitdaging, want in de praktijk is het elke dag weer anders. Er komt veel op je af en je kunt niet overal aandacht aan besteden. Je moet dus keuzes maken. Vraag je bij elke taak af:
Is het belangrijk?
Is het urgent?
De antwoorden op deze twee vragen helpen je om te bepalen waar je eerst aandacht aan moet besteden.
4. Denk in termen van win-win
Soms kom je voor een dilemma te staan. Ga je naar een ander luisteren of je eigen zin doordrijven. Natuurlijk wil je dat einddoel bereiken, maar dat gaat niet altijd in een rechte lijn. Soms is het juist beter om een compromis te sluiten. Vooral als je een ander nodig hebt en gemotiveerd wilt houden. Zo kun je een win-win-situatie creëren en alsnog samen het einddoel bereiken. Je moet als leider dus ook kunnen luisteren naar anderen in je team. Het doel is om daarvan te leren. Je hoeft niet altijd direct te reageren. De kwaliteit om te observeren is dus heel belangrijk.
5. Eerst begrijpen, dan begrepen worden
Hiermee pas je eigenschap vier toe. Je moet eerst begrijpen wat een ander zegt. Goede communicatie is heel belangrijk. Probeer empathisch te luisteren. Leef je in. Bedenk wat de ander meemaakt en probeert te zeggen. Denk niet gelijk aan jezelf en zeg niet direct wat jouw kijk op de zaak is. Zo probeer je eerst een ander te begrijpen en objectief dingen waar te nemen. Daar heb je veel meer aan. En het mooie is: personen gaan dan ook beter naar jou luisteren, proberen jou te begrijpen. Zo kun je veel beter leidinggeven.
6. Zorg voor synergie
1+1=3. Dat is synergie. Je haalt dan het maximale uit de samenwerking. Zelfs meer dan gedacht. Dat kan als jij alle eigenschappen van leidinggeven goed beheerst. Je motiveert daarmee je medewerkers om ook hun volledige potentieel te bereiken. Door goed samen te werken ontstaan nieuwe inzichten en betere oplossingen. Je doet het niet alleen. Samen bepaal je de route naar succes. Zo kun je boven jezelf uitstijgen en je teamleden ook.
7. Houd de zaag scherp
In zijn boek beschrijft Covey hier een boswachter die door blijft zagen, maar niet de tijd neemt om zijn zaag weer scherp te maken. Dat is uiteindelijk niet effectief. Zo moet je als leider niet met haast en stress continu doorgaan met werken. Je moet regelmatig de tijd nemen om even te stoppen en jezelf te onderzoeken. Denk na over je eigen functioneren, je team en de gestelde doelen. Neem dus de tijd om dingen aan te scherpen. En soms moet je de ‘zaag’ zelfs vernieuwen of compleet vervangen, zodat je de missie van je bedrijf kunt realiseren.
Welke manier van leidinggeven kies jij?
De zeven eigenschappen van effectief leiderschap kun je op verschillende manieren toepassen binnen je bedrijf. Hoe doe je dat? Het is belangrijk om een manier van leidinggeven te kiezen die bij jou past en bij je medewerkers. Zo zijn er een aantal bekende leiderschapsstijlen die je kunt gebruiken. Welke leiderschapsstijl past bij jou?
Kies uit deze leiderschapsstijlen.
Situationeel leiderschap
Omdat de situatie binnen je bedrijf snel kan veranderen, is het belangrijk dat je je kunt aanpassen. Op het ene moment geef je misschien leiding aan een paar stagiaires, terwijl je daarna een team van ervaren werknemers toespreekt. Dat vergt een andere aanpak. Het vermogen om je aan te passen aan de situatie is dus heel belangrijk. Je houdt daarbij rekening met de competenties van je medewerkers en de groeifase van je bedrijf. Dit wordt ook wel situationeel leiderschap genoemd. Hoe kun je dit toepassen op de werkvloer?
Lees meer over situationeel leiderschap.
