Een echte baas is verzuim de baas

Er zijn momenten waar je je medewerker op zijn gedrag wilt aanspreken en wellicht ernaar wilt handelen. Vooral als hij zich niet houdt aan de regels in je bedrijf of de verplichtingen in zijn arbeidsovereenkomst niet nakomt. Wat zijn de mogelijkheden?

Als werkgever kun je je werknemers sancties opleggen. Die bevoegdheid is in de arbeidsovereenkomst, het arbeidsreglement of in de CAO opgenomen. Welke sanctie (bijvoorbeeld een boete of schorsing) je mag toepassen kun je terugvinden in deze documenten.

Ook leg je in het arbeidscontract vast dat een werknemer zich goed dient te gedragen. Houdt een werknemer zich niet aan jouw instructies of misdraagt hij zich, dan mag je corrigerend optreden en een sanctie opleggen. Wel moet de sanctie in evenwicht zijn met de overtreding: een eerste keer twee minuten te laat komen mag je uiteraard niet bestraffen met een ontslag op staande voet.

Whitepaper: Arbeidscontracten

Download

GRATIS

Wat zijn mijn mogelijkheden?

Waarschuwing

Als je werknemer een overtreding begaat of zijn verplichting niet nakomt kun je hem een waarschuwing geven. Daarbij kun je aangeven dat hij het niet meer mag doen, met het oog op dossieropbouw is het wel zaak dit schriftelijk vast te leggen. Hierbij moet worden geregistreerd wat hij heeft gedaan, wanneer hij dit heeft gedaan, wanneer je hem daarop hebt aangesproken en het feit dat je hem hebt gewaarschuwd.

Berisping

Een veel zwaardere vorm van waarschuwing. Voornamelijk omdat deze een officieel karakter heeft. Een berisping kan openbaar of niet openbaar zijn. Bij een niet-openbare  berisping wordt er verder niet naar anderen gecommuniceerd over de misstap van je werknemer. Bij een openbare berisping wordt de werknemer als voorbeeld gebruikt, je laat hiermee zien dat dit soort gedrag absoluut niet getolereerd wordt in de onderneming.

Overplaatsing

Normaal kun je de arbeidsplaats van een werknemer niet veranderen zonder zijn instemming, tenzij dit is vastgelegd in de arbeidsovereenkomst of bij ernstige overtredingen. Als de overtreding bijvoorbeeld reden is voor ontslag op staande voet dan mag je ook een minder vergaande sanctie toepassen. In dit geval een overplaatsing, je werknemer zal gedwongen zijn hiermee in te stemmen omdat het alternatief ontslag op staande voet is.

Geen loonsverhoging of promotie

Leeft een werknemer de regels die gelden in jouw onderneming niet na, dan kun je hierover praten tijdens een functionering- en beoordelingsgesprek. Is de werknemer in overtreding gegaan, dan kun je alvast vertellen dat hij het komende jaar geen loonsverhoging of promotie zal krijgen. Als er in de CAO staat dat een loonsverhoging op een bepaalde datum valt dan kun je je werknemer alleen de loonsverhoging weigeren als de CAO je die mogelijkheid geeft of als dit in het arbeidscontract is opgenomen.

Intrekken voorzieningen/extra’s

Het kan zijn dat je werknemer bepaalde faciliteiten heeft gekregen buiten de CAO of arbeidscontract om. Daarbij kun je denken aan een gereserveerde parkeerplaats of duurdere bedrijfsauto dan afgesproken. Die kun je dan als sanctie intrekken maar dit kan echter niet eenzijdig als deze voorzieningen wel in zijn arbeidscontract staan.

Functieverlaging

Ook kun je bij wijze van sanctie je werknemer een lagere functie geven. Heb je een eenzijdig wijzigingsbeding in de arbeidsovereenkomst opgenomen dan kun je daartoe eenzijdig besluiten, mits de aard van de overtreding voldoende ernstig is. Daarvoor moet je wel een deugdelijk onderzoek doen. Heb je geen wijzigingsbeding in de overeenkomst opgenomen dan kun je de functie niet zonder instemmingen van de werknemer wijzigen.

Vermindering vakantiedagen

Bij regelmatig te laat komen kun je deze sanctie vrij eenvoudig toepassen. De tijd dat je werknemer te laat is hoef je namelijk niet uit te betalen. Wil hij deze inkomensachteruitgang voorkomen dan kun je hem de keuze stellen: of afzien van het loon over de niet-gewerkte tijd of vakantie-uren inleveren voor de verzuimde tijd.

Schorsing met of zonder behoud van loon

Schorsing of op non-actief zetten zijn sancties waarover niets in de wet is geregeld. Wil je weten of je jouw werknemer mag schorsen, lees dan het artikel 'Mag ik mijn medewerker schorsen?'

Boete

Je kunt boetes stellen op overtredingen van de regels die zijn vastgesteld in een arbeidsovereenkomst, reglement of cao. Daarbij gelden wel enkele voorwaarden:

• De overtredingen en boetes dienen schriftelijk in het arbeidsovereenkomst, reglement of cao te zijn vermeld.

• De hoogte van de boetes mag per week niet meer zijn dan het loon van een halve dag werk. 

• Als de werknemer niet meer dan het minimumloon verdient, dan mag de boete jezelf of het bedrijf niet ten goede komen. De boete kan dan bijvoorbeeld naar een goed doel of een lief-en-leedpot binnen je bedrijf.

• Als de opgelegde boete(s) op een gegeven moment hoog uitvallen dan kan de werknemer via de rechter om verlaging verzoeken.

Nog enkele praktische tips

• Zet een boetebeding in de arbeidsovereenkomst om helderheid te scheppen. Bepaal daarbij nadrukkelijk welke verplichtingen voor je werknemer zwaar wegen, bijv. een concurrentieverbod. Een concurrentieverbod houdt in dat de werknemer na zijn vertrek met zijn verworven kennis en vaardigheden bij een ander bedrijf soortgelijke activiteiten uitoefent.

• Ook is een wijzigingsbeding in het contract handig, anders is het niet mogelijk om eenzijdig de sanctie functieverlaging of voorzieningen te wijzigen.

• Leg de opgelegde sancties schriftelijk vast in het kader van dossieropbouw, op die manier is het voor iedereen duidelijk wanneer je werknemer de regels heeft overtreden en welke sancties zijn opgelegd. Als het op een gegeven moment echt te ver gaat dan is een goed onderbouwd dossier voldoende reden om hem te ontslaan. Dit ontslag zal dan voor de rechter beter stand houden.

• En als laatste, wees voorzichtig met schorsen, betaald of onbetaald. Beide zijn zware sancties en het is raadzaam om meteen met een juridisch adviseur te overleggen over de vervolgstappen.

Speciaal voor de ondernemers met personeel en hun HR-afdeling hebben wij met mkb.law deze pagina opgezet. Op het platform van mkb.law vind je ervaren specialisten die jou kunnen helpen met het regelen van alle arbeidsrechtelijke zaken.