Zorgplicht werkgever voor werknemers, hoe zit dat?

Een veilige werkplek is verplicht

Man en vrouw op werkplaats - veilig werken zorgplicht

Ben je werkgever, dan wil je graag goed voor je werknemers zorgen. Omdat je graag wil dat je werknemers bij je blijven werken, bijvoorbeeld, maar ook omdat een fijne werksfeer belangrijk is en je het liefst een zo laag mogelijk ziekteverzuim hebt. Goed voor je werknemers zorgen heet de zorgplicht van een werkgever. Wat houdt de zorgplicht van een werkgever precies in en hoe voldoe je eraan als je zelf personeel hebt? We leggen het je uit.

Definitie zorgplicht werkgever

Als werkgever moet je verplicht goed zorgen voor je werknemers. Dat is bij wet bepaald. In de Arbowet staat de volgende tekst:

'De werkgever is verplicht de lokalen, werktuigen en gereedschappen waarin of waarmee hij de arbeid doet verrichten, op zodanige wijze in te richten en te onderhouden alsmede voor het verrichten van de arbeid zodanige maatregelen te treffen en aanwijzingen te verstrekken als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt.'

Simpel gezegd betekent dit dat je als werkgever ervoor moet zorgen dat jouw werknemers veilig en gezond kunnen werken. Concreet moet je dus een veilige werkplek bieden zodat je werknemer geen arbeidsongeval kan krijgen. Op die werkplek moeten veilige werkmiddelen en veilige werkmethoden aanwezig zijn. Als werkgever ben je de aangewezen persoon om instructies en eventueel een opleiding te bieden die nodig zijn voor de werknemer om verantwoord zijn of haar werk te kunnen doen.

Inzetten van een Arbo-arts

Ook moet je zorgen voor deskundige ondersteuning op het gebied van veiligheid en gezondheid. In de praktijk betekent dit dat je een bedrijfsarts moet kunnen inzetten als je werknemer die nodig heeft. Goed om te weten: je hoeft die arts niet in dienst te hebben, je kunt die ook inhuren via een gecertificeerde arbodienst.

Tip: wil je weten of jouw werkplek veilig is, of de veiligheid op de werkvloer verbeteren? Schakel hulp in van een arbodienst.

Niet voldoen aan je zorgplicht als werkgever

Wat gebeurt er als je niet voldoet aan jouw zorgplicht als werkgever? Heel simpel: je houdt je dan niet aan de wet, dus kun je aansprakelijk worden gesteld door je werknemer. Bijvoorbeeld als hij of zij letsel heeft opgelopen op de werkvloer. Let op: dit kan ook gaan om psychische schade.

Tenzij je werknemer zelf roekeloos is geweest of bewust het letsel heeft opgelopen, ben je als werkgever al gauw aansprakelijk. Je krijgt dan waarschijnlijk te maken met een schadeclaim. Je kunt je hier voor verzekeren met een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering.

Arbeidsinspectie en zorgplicht

Naast een schadeclaim kun je ook op de vingers worden getikt door de Arbeidsinspectie, een dienst van de overheid. Vindt de inspecteur dat je niet voldoet aan je zorgplicht? Dan krijg je een boete of andere sanctie.

De Arbeidsinspectie heeft de bevoegdheid om maatregelen te nemen als blijkt dat de arbeidswetten niet goed nageleefd worden in een bedrijf. Een paar maatregelen die hij of zij kan nemen als blijkt dat de regels overtreden worden:

  • Officiële waarschuwing geven

  • Werk stilleggen

  • Boete geven

  • Proces-verbaal uitschrijven als er een misdrijf geconstateerd wordt

  • Dwangsom opleggen

De maatregelen die de inspecteur neemt, zijn afhankelijk van de overtreding. Het kan zijn dat je een waarschuwing krijgt en vervolgens een periode om iets recht te zetten. Bijvoorbeeld als je nog geen Risico-inventarisatie en -evaluatie hebt, kan het zijn dat je een termijn krijgt om die alsnog te maken.

Maar als de inspecteur ernstige overtredingen waarneemt, zal hij direct boetes opleggen. Boetes zijn meestal voor de werkgever, omdat de werkgever zich niet houdt aan de regels van de Arbowet.

Tips om te voldoen aan je zorgplicht als werkgever

Zo zeker mogelijk weten dat je als werkgever aan de zorgplicht voldoet? Doe je voordeel met deze drie tips.

Laat een RI&E doen

Een risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) is een rapport met alle risico’s binnen je bedrijf en een plan om die risico’s te voorkomen of beperken. Om zo’n rapport op te kunnen stellen moet je eerst goed onderzoek doen naar alle veiligheids- en gezondheidsrisico’s voor je werknemers. Vervolgens evalueer je de kans dat de risico’s zich voordoen en beschrijf je de gevolgen.

De RI&E vormt samen met een plan van aanpak een belangrijk onderdeel van een goed arbo- en ziekteverzuimbeleid. Wanneer er sprake is van goede arbeidsomstandigheden, verminder je de kans op ongelukken en verzuim.

Stel een calamiteitenplan op

Wat doe jij als er brand uitbreekt? Of bij een bommelding? Als je goed bent voorbereid, weet je precies wat er moet gebeuren om je medewerkers en anderen in veiligheid te brengen. Maak dan met behulp van ons voorbeeld een calamiteitenplan voor jouw bedrijf.

Regel BHV

BHV staat voor bedrijfshulpverlening. Bij een noodsituatie, zoals een brand in je bedrijf of een ernstig ongeval, moet zo snel mogelijk de juiste hulp worden geboden. Weet jij wat je moet doen als je werknemer een hartaanval krijgt? Omdat de hulpdiensten niet direct aanwezig kunnen zijn, is het belangrijk dat er binnen jouw bedrijf een aantal hulpverleners zijn. Zij kunnen eerste hulp bieden en personen in veiligheid brengen.

Ieder bedrijf in Nederland met personeel is verplicht om een vorm van bedrijfshulpverlening te hebben. Ook al heb je maar een medewerker, je moet dit goed regelen.

Meer weten over hoe jij zorgt voor een veilige werkplek? We vertellen je alles over arbo en veiligheid.

Wat vind je van dit artikel?

Fleur Willemsen

Auteur

Fleur Willemsen

Fleur Willemsen is redacteur bij MKB Servicedesk.