Proeftijd: zo werkt het
Ontdek of een medewerker bij je past
Om uit te vinden of een nieuwe werknemer in je bedrijf past en aan de verwachtingen voldoet, kun je een proeftijd instellen. Daarmee kunnen beiden partijen eenvoudig weer uit elkaar gaan als het niet bevalt. Er zijn wel wat regels waar je rekening mee moet houden bij de proeftijd.
Een proeftijd is niet verplicht, maar wel een goede manier om uit te vinden of een nieuwe medewerker een aanwinst is. Tijdens deze proeftijd kunnen jullie de arbeidsrelatie verbreken zonder er een reden voor op te geven, behalve als de medewerker erom vraagt. Om juridische problemen te voorkomen moet je bij een proeftijd op de volgende zaken letten.
Wanneer geldig?
Je moet een proeftijd aan het begin van het dienstverband schriftelijk vastleggen in de arbeidsovereenkomst of de personeelsgids, waarnaar je moet verwijzen vanuit het contract. Anders is de proeftijd niet rechtsgeldig en moet je de werknemer in dienst houden, of de normale procedure volgen voor ontslag. Dan is toestemming nodig van het UWV.
Maximale duur
De proeftijd moet voor beide partijen even lang zijn. Let op de maximale duur van de proeftijd. Een te lange proeftijd is ongeldig (nietig). De proeftijd mag niet langer zijn dan is afgesproken in de cao en nooit meer dan één of twee maanden, afhankelijk van het contract:
Bij een arbeidsovereenkomst korter dan twee jaar en langer dan zes maanden, is de proeftijd maximaal één maand.
Bij een arbeidsovereenkomst van twee jaar of langer of een vast contract, is de proeftijd maximaal twee maanden.
Regels voor de proeftijd
De proeftijd gaat in op de dag dat de werknemer begint. Is dit om de een of andere reden eerder dan de afgesproken datum, dan gaat de proeftijd direct lopen en verschuift de einddatum ook naar voren.
Een medewerker mag zonder opzegtermijn binnen de proeftijd opzeggen, houd hier rekening mee.
Ontslag tijdens de proeftijd mag zonder opzegtermijn, maar doe het wel op tijd. Ben je te laat, dan is het proeftijdontslag ongeldig en kan de rechter bepalen dat de arbeidsovereenkomst doorloopt. Wacht niet tot de laatste dag, want je loopt het risico dat je de werknemer te laat bereikt.
Je kunt de proeftijd schriftelijk of mondeling opzeggen.
Wil je langer dan één of twee maanden de tijd om uit te vinden of het nieuwe personeelslid de juiste persoon op de juiste plek is? Sluit een contract af voor bepaalde tijd of neem je medewerker eerst in dienst als uitzendkracht.
Bij een tijdelijk contract van maximaal zes maanden mag je geen proeftijd overeenkomen. Tip: bij een contract van zes maanden en één dag mag dit wel.
Ziekte en de proeftijd
Als een werknemer ziek is tijdens de proeftijd, wordt de proeftijd niet verlengd met de duur van de ziekte.
Tijdens de proeftijd kun je een arbeidsovereenkomst beëindigen als de werknemer ziek is (na de proeftijd is dat niet toegestaan).
Ziekte mag niet de reden zijn dat je de werknemer wegstuurt. Is dat wél het geval en start de werknemer een gerechtelijke procedure, dan kan het zijn dat je een schadevergoeding moet betalen. Ontslag vanwege ziekte mag wel als de ziekmelding ongegrond is. De arbodienst beoordeelt dit.
De maximale proeftijd hangt af van het soort dienstverband dat je aangaat met de nieuwe medewerker. Zo kun je kiezen tussen twee vormen:
Een tijdelijk contract (voor bepaalde tijd)
Een vast contract (voor onbepaalde tijd)
Bij een tijdelijk contract wordt ook onderscheid gemaakt tussen een dienstverband voor maximaal zes maanden, voor zes maanden tot twee jaar, twee jaar of langer en een contract zonder einddatum.
Wanneer twee maanden proeftijd?
Een proeftijd van 2 maanden geldt bij een vast dienstverband, of een tijdelijk arbeidscontract voor 2 jaar of langer. Je gaat dan namelijk een samenwerking aan van zo’n lange periode, dat het prettig is om allebei goed te onderzoeken of het dienstverband bevalt.
In de praktijk kan iemand zich namelijk heel anders gedragen dan in een sollicitatiegesprek. Ook kan het bijvoorbeeld voorkomen dat de medewerker niet lekker in de groep ligt. In deze 2 maanden proeftijd, mag je op elk moment opzeggen.
Uiteraard kan het ook gebeuren dat je medewerker zich niet helemaal op zijn of haar gemak voelt binnen je bedrijf. Dit kan voor je werknemer een reden zijn om zelf het contract op te zeggen. Ook in dit geval is dit op elk moment binnen de proeftijd van 2 maanden mogelijk.
Wanneer één maand proeftijd?
Je hebt niet altijd te maken met een proeftijd van 2 maanden. In deze twee situaties is de proeftijd maximaal één maand:
Een tijdelijk contract zonder einddatum
Een tijdelijk contract tussen de 6 maanden en twee jaar
Uitzonderingen op de regel
Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen op de regel, waarbij geen één of twee maanden proeftijd geldt. Zo kunnen er bij tijdelijke contracten andere regels in de cao worden vastgelegd. Ook kan het voorkomen dat er een regeling wordt ingevoerd door de gemeente. Controleer dit dus altijd van tevoren.
Belangrijk: Is het tijdelijk contract maar voor zes maanden of korter? Dan mag je helemaal geen proeftijd afspreken.
