Ramadan op de werkvloer, 6 tips voor werkgevers

Elk jaar is de negende maand van de Islamitische kalender de vastenmaand. Het is de tijd van de ramadan. De tijd dat moslims een maand lang vasten van zonsopkomst tot zonsondergang. Wat is de ramadan, waar kun je als werkgever rekening mee houden, hoe toon je goed werkgeverschap en heb je wettelijke verplichtingen waar je je aan moet houden?

Wat is de ramadan?

De ramadan is de negende maand in de islamitische kalender. Omdat deze niet gelijk loopt met de Gregoriaanse kalender, valt hij steeds anders in het jaar. In deze negende maand vasten de deelnemers een maand lang van zonsopgang tot zonsondergang. 

Als de ramadan in de zomer valt, kan dat heel zwaar zijn voor je medewerkers. Ook op warme dagen wordt er dan geen glas water gedronken, omdat dan het vasten wordt verbroken. 

Het vasten stopt na zonsondergang. Als de zon onder is volgt de ‘iftar’, de maaltijd. De laatste dag van de ramadan is het tijd voor ‘Eid el-Fitr’, het feest van het vasten verbreken. In het Nederlands kennen de meeste mensen deze feestdag als het Suikerfeest.

Waarom doen mensen mee aan de ramadan?

Vasten tijdens de ramadan is een van de religieuze onderdelen van de islam. Tijdens deze periode worden mensen zich bewust van zichzelf, van hun daden en beschermen ze zich met deze bewustwording voor zonden. Het is een tijd voor bezinning en reflectie. 

Werken tijdens de ramadan

Van zonsopgang tot zonsondergang niet eten en drinken heeft invloed op je werknemers. Je hoeft als werkgever geen wettelijk bepaalde maatregelen te treffen, maar door aandacht te besteden aan vastende medewerkers toon je je begrip en respect. 

Iedere moslim doet op een eigen manier mee aan de ramadan, dus niet iedereen kun je tijdens deze periode op dezelfde manier helpen. De een begint liever iets later met werken, een ander heeft meer behoefte aan een stilte- of gebedsruimte. Vraag wat iemand nodig heeft, het liefst voor de ramadan begint. Zo toon je interesse en respect. 

Wettelijke verplichtingen tijdens de ramadan

Er zijn geen specifieke wetten rondom de ramadan en werken, maar met deze juridische punten kun je rekening houden:

• Een medewerker heeft recht op pauze

• Als werkgever mag je iemand niet verbieden om te bidden op het werk (Wet Gelijke Behandeling)

• Je mag een opname van een vrije dag in verband met Eid-al Fitr niet zomaar weigeren.

Wat kan je als werkgever doen tijdens de ramadan? 6 tips

Veel werkgevers willen rekening houden met medewerkers die willen vasten. Je bent hierin dus wettelijk niets verplicht, maar je medewerkers zullen het enorm waarderen als je meedenkt en ze waar mogelijk tegemoet komt. Wat kun je doen?

1. Interesse tonen: vraag naar wat iemand nodig heeft. Je kunt nog zoveel lezen, maar je weet pas echt waar iemand behoefte aan heeft als je het vraagt. En dan het liefst voor de ramadan begint, zodat je tijd hebt om eventuele wensen mogelijk te maken. Kijk wie van je medewerkers meedoen, zodat je afspraken kunt maken. 

2. Andere werktijden: vastende medewerkers eten vaak net voor zonsopgang en staan dus vroeg op. De een vindt het fijn om dan zo snel mogelijk naar het werk te gaan, terwijl iemand anders liever later begint. Bespreek dit met vastende en niet-vastende medewerkers, zodat je samen een werkbaar rooster kunt maken.

3. Aangepaste pauzes: omdat sommigen niet eten, willen ze hun pauze misschien helemaal niet gebruiken. Maar vanuit de Arbowet is een aaneengesloten werkdag verboden. Pauze is verplicht, zo staat het in de Arbeidstijdenwet. Je mag als werkgever er wel voor kiezen om de pauzetijden te minimaliseren, zodat je iemand die tijd op een ander moment kunt laten inzetten. Bijvoorbeeld aan het begin of einde van de dag.

4. Creëer een stilteruimte: veel moslims bidden vijf keer per dag. Dan is een stilteruimte prettig. Maar ook voor niet-moslims is het fijn om zich terug te kunnen trekken om wat voor reden dan ook. De ruimte hoeft niet heel groot te zijn, als het maar een plek is waar je tot rust kunt komen.

5. Gezamenlijke maaltijd: doen er meer medewerkers mee met de ramadan en werk je in jouw bedrijf ‘s avonds? Dan kun je als werkgever een gezamenlijke maaltijd na zonsondergang, de iftar, organiseren. Als hierbij iedereen aan mag sluiten, dan is het gelijk een mooi moment om onder collega’s interesse en betrokkenheid te tonen.

6. Eid-al Fitr: de ramadan wordt afgesloten met Eid-al Fitr. Je medewerkers kunnen verschillend met deze dag omgaan: sommigen willen een vrije dag opnemen, anderen willen graag ‘s ochtends naar het speciale Eid-gebed in de moskee. Overleg met je medewerkers wat hierin de wensen zijn en ga daarmee aan de slag.

Auteur

Lian de Snoo

Als Juffrouw Taal help ik ondernemers in het mkb aan en met ijzersterke content. Door lekker leesbare en vindbare teksten voor ze te schrijven of door hen te leren hoe ze dat zelf kunnen doen.