Arbeidscontracten

Wat is het verschil tussen feestdagen en vrije dagen?

Feestdagen zijn officiële, door de overheid erkende dagen zoals Pasen, Koningsdag en Kerstmis. Dat betekent niet automatisch dat je werknemers op die dagen vrij zijn. Of een feestdag ook daadwerkelijk een vrije dag is, hangt af van de afspraken die zijn vastgelegd in de cao of arbeidsovereenkomst. 

Vrije dagen betekent niet werken

Vrije dagen zijn alle dagen waarop een werknemer niet hoeft te werken: dat kunnen wettelijke vakantiedagen zijn, extra verlofdagen, of feestdagen die als vrije dag zijn aangewezen. Het is dus belangrijk om dit goed vast te leggen. Kun je slechts een paar personen vrij geven op een feestdag omdat je een minimale bezetting nodig hebt? Dan is het verstandig om je personeel ruim van tevoren te vragen naar hun beschikbaarheid op feestdagen en een werkrooster te maken.

Wil je juist medewerkers op bepaalde dagen verplichten tot een vrije dag? Let dan goed op de regels. Lees hier meer: Mag je personeel dwingen vakantiedagen op te nemen?

Nationale feestdagen in 2025

In Nederland hebben we jaarlijks terugkerende vrije dagen en officiële feestdagen. Hierbij een overzicht van de officieel erkende feestdagen in 2025 in Nederland.

* Koningsdag vindt jaarlijks op 27 april plaats, maar in 2025 op 26 april. Dit komt doordat 27 april in 2025 op een zondag valt en Koningsdag nooit op zondag gevierd wordt.

Andere belangrijke gebeurtenissen en feestdagen in 2025 waar je rekening mee kunt houden:

Schoolvakanties 2025

* Scholen mogen de meivakantie met een week uitbreiden. Hiervoor geeft het Ministerie van Onderwijs, Welzijn en Sport nog extra week vakantie advies van 19 april t/m 27 april 2025.

Bouwvak 2025: noord, midden en zuid

Bouwbedrijven zijn elk jaar een periode van 3 weken gesloten, de bouwvak. Vroeger werd deze centraal vastgesteld, inmiddels zijn het adviesdata. Je kunt als werkgever dus zelf bepalen - in overleg met je werknemers - wanneer de bouwvakvakantie is. Je mag dus van de adviesdata afwijken.

De voordelen van een overzicht van alle feestdagen en vakanties in 2025

Het is natuurlijk handig om te weten wanneer je werknemers daadwerkelijk vrij nemen en op vakantie gaan. Zo voorkom je dat je ineens zonder personeel zit omdat je iedereen vrij gegeven hebt. Maar daarnaast is het ook handig om te weten wat je doelgroep bezighoudt in bepaalde periodes of op feestdagen. Daar kun je als bedrijf namelijk rekening mee houden en eventueel op inhaken.

Feestdagen zijn niet per se vrije dagen

Geen wet in Nederland legt vast dat een feestdag gelijk staat aan een vrije dag. Werknemers kunnen daarom wettelijk gezien niet vrij eisen tijdens feestdagen. Of jij je werknemers vrij geeft, bepaal je dus zelf of kun je terugvinden in de cao voor jouw bedrijfstak.

Feestdagen die niet als standaard vrije dag gelden

Veel feestdagen zijn opgenomen in de cao of arbeidsovereenkomst als vrije dag. Zo hebben de meeste mensen vrij met Pasen, Koningsdag, Pinksteren en Kerst. Maar er zijn ook een paar twijfelgevallen: dagen waarop bijvoorbeeld werknemers van scholen en financiële instellingen wel vrij zijn, maar werknemers van andere bedrijven gewoon moeten werken. Voorbeelden van dit soort dagen zijn:

1. Goede Vrijdag

Goede Vrijdag is zo'n officiële feestdag waarop de meeste Nederlanders wel gewoon werken, tenzij anders vermeld in de cao. Scholen zijn op deze dag meestal weg gewoon gesloten. Lees meer over Goede Vrijdag.

2. Hemelvaartsdag

De meeste bedrijven en overheidsinstellingen zijn gesloten op Hemelvaartsdag. Natuurlijk kan de cao weer anders aangeven. Ook de meeste scholen zijn gesloten op deze officiële feestdag. Lees meer over Hemelvaartsdag.

3. Bevrijdingsdag

Bevrijdingsdag (5 mei) is een nationale feestdag waarop niet iedereen vrij is. In veel cao's staat dat het alleen een vrije dag is in een lustrumjaar. Dus ook hier geldt: check de cao of het een vrije dag is voor je personeel. Voor scholen geldt 5 mei bijna altijd als feestdag waarop iedereen vrij is. Lees meer over 5 mei vrije dag.

4. Tweede Pinksterdag

Tweede Pinksterdag valt altijd op een maandag. Vandaar dat men het ook vaak heeft over Pinkstermaandag. Ambtenaren zijn vrij op deze dag, maar voor ander personeel geldt dat ze de cao moeten checken. Meestal is Tweede Pinksterdag een vrije dag.

Doorbetalen en toeslagen op feestdagen

Veel werkgevers vragen zich af hoe het zit met doorbetalen en toeslagen op feestdagen. Moet je een werknemer doorbetalen als die vrij krijgt? Het antwoord op die vraag is: als dat in de cao staat wel. Heeft je werknemer recht op een toeslag als hij werkt op een feestdag? Ook dat is afhankelijk van wat er in de cao staat. Maar de wet verplicht jou als werkgever niet om een toeslag te betalen op een feestdag.

Lees meer over feestdagen, toeslagen en doorbetalen

Verplichte schoolvakanties en adviesdata

Medewerkers met kinderen zijn voor hun vakanties vaak gebonden aan de schoolvakanties. Deze worden elk jaar per regio bepaald. De Rijksoverheid benadrukt dat de regelgeving in verband met vrije dagen en vakanties alleen geldt voor scholen in het basis- en voortgezet onderwijs. Van de scholen wordt verwacht dat ze zich aan de kerst-, zomer- en meivakantie houden. Het gaat dan om twee weken kerstvakantie, zes weken zomervakantie en één week meivakantie.

De overige vakantiedata gelden als advies. Het middelbaar beroepsonderwijs, het hoger beroepsonderwijs en universiteiten mogen zelf bepalen wanneer ze studenten vakantie geven en voor hoeveel dagen.

Extra vrije dagen in 2025

Tot slot hebben alle scholen, van alle niveaus, het recht om extra vrije dagen in te plannen. Denk bijvoorbeeld aan het uitbreiden van de meivakantie tot twee weken of een extra vrije dag na Hemelvaartsdag. Meer informatie hierover kun je vinden in de schoolgids van de desbetreffende school.

Bevrijdingsdag 2025

In 2025 is 5 mei voor meer werknemers een verplichte vrije dag. In veel cao's staat namelijk dat Bevrijdingsdag om de vijf jaar een vrije dag is: in 2025 is dat weer het geval. Lees meer over Bevrijdingsdag 2025.

Feestdagen en vakanties in 2026

Alvast een vooruitblik naar volgend jaar. Hoe vallen de feestdagen en vakanties in 2026? En wanneer start de bouwvak in 2026? Bekijk de tabellen hieronder.

Feestdagen 2026

Andere belangrijke feestdagen in 2026:

Schoolvakanties 2026

* Scholen mogen de meivakantie met een week uitbreiden. Hiervoor geeft het Ministerie van Onderwijs, Welzijn en Sport nog extra week vakantie advies van zaterdag 4 mei t/m zondag 12 mei 2024

Bouwvak in 2026 

Auteur

Job Jansen

Als freelance tekstschrijver en SEO-adviseur heb ik bijna dagelijks contact met bedrijven. Over de jaren heen heb ik samengewerkt met talloze inspirerende ondernemers, waardoor ik veel affiniteit heb gekregen met mkb’ers. Vanuit die ervaring probeer ik als redacteur bij MKB Servicedesk elke keer artikelen te schrijven waar ondernemers echt iets aan hebben.