Welke verlofregelingen zijn in de wet vastgelegd?
Verlofregelingen in de WAZO en buitengewoon verlof
In Nederland zijn er veel verlofregelingen in de wet vastgelegd. Zo is er de Wet Arbeid en Zorg, staan er wetten over een minimumaantal vakantiedagen in het Burgerlijk Wetboek en vind je in cao’s regels voor bijzonder verlof. In dit artikel vind je alle verplichte en de meest voorkomende verlofregelingen uit de wet of uit de cao op een rij.
Wettelijke, bovenwettelijke en bijzondere verlofregelingen
Wettelijk verlof kennen de meeste mensen als de vakantiedagen. In de wet staat het minimumaantal dagen dat je je werknemer betaald vrij moet geven.
Je kunt extra vrije dagen bieden, het bovenwettelijk verlof. Deze extra vrije dagen zijn vaak vastgelegd in een cao, maar kun je ook zelf als werkgever aanbieden.
Als laatste hoor je dan ook vaak de term bijzonder of buitengewoon verlof. Dit verlof wordt ingezet als er sprake is van persoonlijke omstandigheden, denk aan een huwelijk, een overlijden of een verhuizing.
Wettelijk verlofregelingen uit de Wet Arbeid en Zorg (WAZO)
De meeste mensen denken aan vakantiedagen als het gaat over wettelijk verlof. Maar in de WAZO zijn veel meer soorten verlof wettelijk geregeld. Deze wet geeft de basis. In de cao of in de arbeidsovereenkomst kunnen extra afspraken staan.
Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof
Een zwangere medewerker heeft recht op 6 weken zwangerschapsverlof en een zwangerschapsuitkering. Als de baby geboren is, dan heeft ze recht op bevallingsverlof en een bevallingsuitkering. Dat zijn tenminste 10 weken verlof. Gaat het om een meerling, dan heeft een werknemer in totaal recht op tenminste 20 weken verlof.
Lees meer over het zwangerschapsverlof: hoe werkt het, welke procedures moet je volgen en hoe zit het met ziekte en zwangerschap?
Geboorteverlof
Geboorteverlof is ook bekend als kraamverlof of partnerverlof, en is van toepassing op partners waarvan de vrouw of vriendin is bevallen. Het aantal vrije uren staat gelijk aan het aantal wekelijkse werkuren. Zo staat een 24-urige werkweek gelijk aan 24 uur geboorteverlof.
Een werknemer kan dit naar eigen inzicht opnemen, maar moet dit binnen vier weken na de geboorte van de baby opnemen. Je betaalt een medewerker 100% van het salaris door tijdens dit verlof.
Lees meer over het geboorteverlof: voor wie geldt het en hoe zit het met aanvullend geboorteverlof?
Ouderschapsverlof
Medewerkers hebben recht op ouderschapsverlof als ze kinderen hebben in de leeftijd tot 8 jaar. Ook als stiefouder, pleegouder of adoptieouder. Ouderschapsverlof staat ook bekend als vaderschapsverlof.
Ouderschapsverlof is de eerste 9 weken betaald. De vrije tijd moet in het eerste levensjaar van het kind of in het eerste jaar na de adoptie worden opgenomen. Als werkgever kun je bij het UWV de uitkering betaald ouderschapsverlof aanvragen.
Lees meer over het ouderschapsverlof: hoe werkt het, wat moet je regelen en wie betaalt wat?
Adoptieverlof of pleegzorgverlof
Adopteert je werknemer een kind of neemt het een pleegkind in huis? Dan heeft hij of zij recht op adoptieverlof of pleegzorgverlof. Dit verlof geldt voor beide ouders en mag maximaal 6 weken duren. Je medewerker moet het verlof minimaal 3 weken van tevoren bij je aanvragen en mag het verspreid opnemen.
Als werkgever kun je een adoptie-uitkering of een pleegzorguitkering aanvragen voor de medewerker bij het UWV.
Calamiteitenverlof of kort verzuimverlof
Calamiteitenverlof of kort verzuimverlof kunnen medewerkers opnemen bij onvoorziene omstandigheden. Vaak gaat het om plotselinge privé-problemen. Dat kan van alles zijn: van een ziek kind ophalen bij de kinderopvang tot een direct familielid dat een ernstig ongeluk heeft gekregen en waar iemand naartoe moet. Tijdens dit verlof betaal je het salaris door.
Kortdurend zorgverlof
Kortdurend zorgverlof nemen medewerkers op als ze iemand verzorgen die ziek is of hulp nodig heeft. Hierbij is het belangrijk dat de werknemer de enige is die de zorg kan geven, denk aan zorgen voor een partner, voor een (groot)ouder, (klein)kinderen of bekenden. Tijdens het kortdurend zorgverlof betaal je als werkgever 70% van het salaris door.
Langdurend zorgverlof
Het langdurend zorgverlof ligt in het verlengde van het kortdurend zorgverlof. Moet een medewerker iemand verzorgen die langere tijd ziek is of hulp nodig heeft? Dan kan een medewerker hiervoor langdurend zorgverlof aanvragen. Als werkgever hoef je dan geen salaris door te betalen, behalve als daar andere afspraken over zijn gemaakt in de cao of het arbeidscontract.
Bijzonder verlof: de meest voorkomende verlofregelingen
Naast verlofregelingen die in de wet zijn vastgelegd, is er ook bijzonder verlof. Dit staat niet in de wet, maar is wel gangbaar bij de meeste bedrijven. Hieronder hebben we de meest voorkomende regelingen van bijzonder verlof op een rijtje gezet:
Verlof bij examen of studie
Meer weten? Bekijk alle soorten bijzonder verlof
Verplicht verlof op feestdagen?
En op welke feestdagen moet je werknemers betaald vrij geven? Zijn de kerstdagen, paasdagen, Koningsdag en Goede Vrijdag bijvoorbeeld verplicht vrije dagen? Bekijk een overzicht van erkende feestdagen en de regels voor vrij geven.
