Wat is een bestemmingsplan?

Een bestemmingsplan is een ruimtelijk plan dat juridisch bindend is voor burgers, bedrijven, instellingen en overheden. Hoe komt een bestemmingsplan tot stand en kun je van een bestemmingsplan afwijken?

Wat staat er in een bestemmingsplan?

Een bestemmingsplan bevat regels voor het gebruik van de in het plan begrepen gronden en bouwwerken. Dit betekent dat je als ondernemer alleen mag bouwen en verbouwen en bepaalde bedrijfsactiviteiten mag uitvoeren indien dit past in het bestemmingsplan. Koop, huur of bebouw dus geen bedrijfsperceel voordat je hebt kennisgenomen van het geldende bestemmingsplan.

Hoe komt een bestemmingsplan tot stand?

Het opgestelde ontwerp van een bestemmingsplan wordt ter inzage gelegd. Dit wordt via de Staatscourant en regionale media bekend gemaakt. Daarna stelt de gemeenteraad het bestemmingsplan, al dan niet gewijzigd, vast. Het bestemmingsplan geldt na afloop van de beroepstermijn. Wel kan de Voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State worden verzocht om een vastgesteld bestemmingsplan (gedeeltelijk) te schorsen. Binnen de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) per 1 juli 2008 kunnen ook Rijk en provincie een bestemmingsplan vaststellen ('inpassingsplan').

Hoe is een bestemmingsplan opgebouwd?

• Een bestemmingsplan bestaat uit de volgende onderdelen:

• Een plankaart, waarop de bestemmingen (de toegelaten gebruiksfuncties) zijn aangegeven. De plankaart bevat ook andere informatie zoals de subbestemmingen, een maximum bebouwingspercentage en de maximum hoogte van gebouwen en andere bouwwerken;

• Een legenda bij de plankaart, waarin de bestemmingsaanduidingen en andere aanduidingen op de plankaart worden toegelicht;

• Voorschriften, algemeen en per bestemming, waaronder bebouwingsvoorschriften, gebruiksbepalingen, binnenplanse ontheffingsbevoegdheden en overgangsrecht;

• Een toelichting bij het bestemmingsplan, waarin verantwoording wordt afgelegd van de gekozen bestemmingen aan de hand van onder andere overig ruimtelijk beleid van de gemeente en hogere overheden, maatschappelijke ontwikkelingen en de waarden van een gebied.

Hoe kan een bestemmingsplan worden omzeild?

Nogal wat bestemmingsplannen zijn oud en vormen een belemmering voor bedrijven die willen uitbreiden of hun bedrijfsvoering willen veranderen. Bestaande bedrijven kunnen soms een beroep doen op het overgangsrecht van het bestemmingsplan. Uitbreiding van bebouwing en nieuwe bedrijfsactiviteiten vallen echter niet onder het overgangsrecht, zodat je als ondernemer daartoe uitsluitend kunt overgaan als het past in het bestemmingsplan, of het bestemmingsplan wordt veranderd of buiten toepassing gelaten via één van de wettelijke “flexibiliteitsinstrumenten” (legaliseringsinstrumenten). Kom je er als ondernemer niet uit met de gemeente, dan kan de bestuursrechter om een oordeel worden gevraagd.

Auteur:

Mr André van Diermen, Juridisch Netwerk