Hersteloperatie belasting box 3: kabinet dient wetsvoorstel tegenbewijsregeling in

Het kabinet heeft op 14 maart 2025 een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd voor een tegenbewijsregeling in box 3. Als deze wet wordt aangenomen, kun je vanaf deze zomer aantonen wat je echt hebt verdiend met je vermogen). Is dat lager dan het bedrag waar de Belastingdienst nu vanuit gaat? Dan kun je mogelijk geld terugkrijgen. Deze regeling is een tijdelijke oplossing totdat in 2028 een nieuwe belastingwet ingaat.
Wat is er aan de hand met box 3?
De belastingheffing in box 3 is al een tijdje een probleem. Op dit moment wordt je belasting berekend op basis van een fictief rendement. Oftewel een percentage dat de overheid schat. Met de fictieve rendementspercentages bereken je op peildatum 1 januari 2025 wat je fictieve rendement is over belastingjaar 2025. Maar niet iedereen haalt dat rendement ook echt. En wanneer je daadwerkelijke rendement lager ligt dan het fictieve rendement, betaal je eigenlijk te veel belasting op je vermogen.
In 2025 is het fictieve rendement:
Op banktegoeden: 1,44% (voorlopig percentage, kan nog veranderen begin 2026)
Op beleggingen en andere bezittingen (zoals aandelen of een vakantiehuis): 5,88% (percentage staat al vast)
Op schulden: 2,62% (voorlopig percentage, kan nog veranderen begin 2026)
Let op: Deze percentages voor banktegoeden en schulden kunnen nog worden aangepast op basis van de werkelijke marktrentes en economische ontwikkelingen in 2025.
Hoge Raad: systeem met fictief rendement is oneerlijk
In 2021 bepaalde de Hoge Raad dat dit systeem niet eerlijk is voor mensen die een lager rendement realiseren dan het fictieve rendement. In 2024 werd duidelijk dat de overheid meer moest doen om dit op te lossen. Daarom komt er nu een regeling waarmee je kunt bewijzen hoeveel je echt hebt verdiend met je vermogen.
Volgens de uitspraken van de Hoge Raad is de berekening in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Daarom krijgen miljoenen Nederlanders mogelijk compensatie voor te veel betaalde box 3-belasting.
Hoe werkt de tegenbewijsregeling?
De nieuwe regeling houdt in dat je jaarlijks je werkelijke rendement kunt opgeven. Ligt dit lager dan het fictieve rendement waarmee de Belastingdienst rekent? Dan krijg je het verschil terug. Je kunt dit vanaf de zomer van 2025 doen via het formulier 'Opgaaf werkelijk rendement' op Mijn Belastingdienst. De Belastingdienst belooft hier extra ondersteuning bij te geven, zoals uitleg via brieven, online informatie en hulp op belastingkantoren.
Hoe ver terug mag je de tegenbewijsregeling toepassen?
De tegenbewijsregeling in box 3 biedt je als belastingplichtige de mogelijkheid om aan te tonen dat je werkelijke rendement lager was dan het fictieve rendement dat door de Belastingdienst is gehanteerd. De tegenbewijsregeling mag je toepassen op de belastingjaren vanaf 2017.
Wat valt onder werkelijk rendement?
Je moet zelf aantonen wat je daadwerkelijk hebt verdiend met je vermogen. Dat doe je bijvoorbeeld door de volgende overzichten aan te leveren:
Jaaroverzichten van banken (met rente-inkomsten over 2025)
Beleggingsoverzichten (met gerealiseerde en ongerealiseerde koerswinsten/verliezen)
Dividendoverzichten (vanuit je broker of beleggingsplatform)
Huuropbrengsten (bijvoorbeeld bankafschriften of huurcontracten als je een woning verhuurt)
Crypto-opbrengsten of -verliezen (bijvoorbeeld met een jaaroverzicht van een cryptohandelsplatform: Bitvavo, Kraken, etc.)
Overzichten van leningen/schulden (met betaalde rente)
Let op: kosten zoals advieskosten of onderhoud van een vakantiewoning tellen niet mee.
Wat verandert er in 2028?
De regering werkt aan een nieuw belastingstelsel waarbij je vanaf 2028 belasting betaalt over je daadwerkelijke rendement. Dit zou eerlijker moeten zijn, vooral voor mensen die sparen in plaats van beleggen. Oorspronkelijk zou deze verandering al in 2027 ingaan, maar de invoering is uitgesteld omdat het systeem nog niet klaar is.
Wat kun je nu al doen?
Wil je straks te veel betaalde belasting in box 3 terugvragen? Dan is het slim om alvast je administratie op orde te brengen en de benodigde jaaroverzichten te verzamelen. Houd goed bij wat je verdient aan rente, dividenden, huur en beleggingen. Zodra de Belastingdienst het formulier 'Opgaaf werkelijk rendement' beschikbaar stelt, kun je jouw werkelijk rendement doorgeven. En wie weet, krijg je een mooi bedrag terug.
Lees ook: Miljoenen Nederlanders krijgen mogelijk compensatie voor betaalde box 3-belasting