Ruim 2,6 miljoen Nederlanders hebben een brief van de Belastingdienst ontvangen over mogelijke teruggave van te veel betaalde belasting in box 3. Het formulier waarmee de compensatie kan worden aangevraagd, staat nu online. Wanneer krijg je geld terug? Een uitleg van de procedure.

Inhoud:
- Hoge Raad: berekening belasting box 3 onjuist
- Overheid verwacht miljarden verlies aan belastinginkomsten
- Zo kun je het werkelijke rendement over box 3 doorgeven
- Wie komt in aanmerking voor compensatie?
- Geen bijbetaling belasting box 3, alleen teruggave
- Hoe werkt belasting over box 3?
- Nieuw belastingstelsel voor box 3 vanaf 2028
Hoge Raad: berekening belasting box 3 onjuist
In juni 2024 heeft de Hoge Raad (HR) meerdere uitspraken gedaan over de manier waarop het inkomen uit vermogen (box 3) wordt berekend door de Belastingdienst. Volgens die uitspraken is de berekening in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). De fiscus mag alleen het werkelijke rendement op vermogen belasten en niet een schatting maken.
Belastingdienst opnieuw in de fout met box 3
In 2021 oordeelde de Hoge Raad al dat de oude rekenmethode binnen box 3 in strijd was met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Daarop bedacht de Belastingdienst een nieuwe rekenmethode van het box 3-inkomen. Er kwam een zogenaamd Rechtsherstel en Overbrugginswetgeving om de eerdere fouten te herstellen. Afgelopen zomer oordeelde de Hoge Raad dat ook de nieuwe methode in strijd is met het discriminatieverbod en het eigendomsrecht.
Overheid verwacht miljarden verlies aan belastinginkomsten
Maar liefst 2,6 miljoen Nederlanders komen wellicht in aanmerking voor compensatie over de jaren 2017 tot en met 2024. De overheid verwacht dat deze regeling zorgt voor een verlies van 6,4 miljard aan belastinginkomsten. Dat is nog wel de vraag. Volgens NOS denken belastingexperts dat dit te hoog ingeschat is. Zij denken dat minder mensen geld terug zullen vragen dan verwacht én dat deze mensen op minder geld aanspraak kunnen maken.
Zo kun je het werkelijke rendement over box 3 doorgeven
In oktober of november heb je dus mogelijk een brief ontvangen van de Belastingdienst waarin wordt uitgelegd dat je het ‘werkelijk rendement’ mag doorgeven van 2017 tot en met 2024. Als uiteindelijk blijkt dat je te veel belasting hebt betaald, dan krijg je dat bedrag terug.
Hoe krijg je geld terug?
De stappen op een rij:
In oktober 2024 heb je een brief gekregen als je in aanmerking komt voor het doorgeven van jouw werkelijk rendement.
Vanaf half juli 2025 verstuurt de Belastingdienst de brieven over het doorgeven van het werkelijk rendement. Het kan even duren voordat je een of meer brieven krijgt.
Vanaf half juli 2025 - zodra je de brief hebt ontvangen - mag je jouw werkelijk rendement doorgeven aan de Belastingdienst via het formulier Opgaaf werkelijk rendement.
Vanaf eind 2025 krijg je bericht over de uitkomst. Je krijgt dan mogelijk geld terug of betaalt minder belasting bij je volgende aangifte.
Wie komt in aanmerking voor compensatie?
Je komt in aanmerking voor compensatie als je in de jaren vanaf 2017 tot nu vermogensrendementsheffing moest betalen. Mogelijk heb je in één of meerdere jaren belasting betaald over een hoger rendement dan dat je werkelijk hebt behaald met je vermogen. Dat bedrag krijg je dan terug.
Geen bijbetaling belasting box 3, alleen teruggave
Je hoeft niet bang te zijn dat je nog extra belasting moet betalen. Als bij het invullen van het formulier blijkt dat het werkelijk rendement hoger is dan het eerder berekende fictief rendement, dan hoef je het formulier niet eens te versturen. Alleen als de berekening in je voordeel uitpakt, verstuur je het formulier en krijg je waarschijnlijk compensatie.
Hoe werkt belasting over box 3?
De belasting die je betaalt in box 3 wordt ook wel vermogensbelasting genoemd. Het gaat om belasting over je privévermogen. Daar vallen bezittingen onder zoals:
Het geld op je persoonlijke spaar- en betaalrekeningen
Je beleggingen, obligaties, crypto en winstbewijzen
Een tweede woning of een huis dat je verhuurt
Lees meer over box 3 tarieven en vrijstellingen.
Nieuw belastingstelsel voor box 3 vanaf 2028
Het is al een paar keer uitgesteld, maar naar verwachting komt er vanaf 2028 een nieuw belastingstelsel voor box 3. Deze 'Wet werkelijke rendement box 3' moet voor een eerlijkere vermogensbelasting zorgen waarbij compensatie niet meer nodig is.
Lees ook: Wetsvoorstel naar de Kamer voor 'eerlijkere' vermogensbelasting per 2028