Duurzame mobiliteit: zo maak je groenere reisbewegingen
In 7 stappen naar een groener mobiliteit
Hoe jij en je medewerkers van A naar B reizen heeft direct invloed op de voetafdruk van je bedrijf. Neem daarom mobiliteit onder de loep als je duurzamer wilt ondernemen. Daarmee verklein je de milieubelasting van reisbewegingen en vergroot je het welzijn van medewerkers, medemensen en de planeet. Maar hoe begin je met het verduurzamen van reisbewegingen?
Wat is duurzame mobiliteit?
Duurzame mobiliteit, of groene mobiliteit, gaat over een toekomstbestendige manier waarop we van A naar B reizen. Oftewel dat reisbewegingen geen negatieve impact hebben op mens en milieu. Bij negatieve impact kun je onder andere denken aan fijnstof, stikstof, CO2-uitstoot en geluidsoverlast. Dat vertaalt zich weer door in een slechtere gezondheid, verlies van biodiversiteit en klimaatverandering. Kortom: het is de hoogste tijd voor duurzame mobiliteit!
Verduurzaam je reisbewegingen in 7 stappen
Duurzame mobiliteit binnen je bedrijf pak je op effectieve manier aan met de volgende stappen.
1. Stel met elkaar de uitgangspunten op
Begin bij het begin: waarom wil jullie zakelijke reisbewegingen vergroenen? Daar zijn veel goede redenen voor, bijvoorbeeld:
Het verkleinen van de CO2-voetafdruk, zodat jullie je duurzaamheidsdoelstellingen gaan halen
Er klinkt een groeiend groen geluid vanuit (potentiële) medewerkers
Er is momentum, omdat jullie gaan verhuizen of bepaalde contracten binnenkort aflopen
Vergroten van de vitaliteit van medewerkers
Kostenbesparing
Door met een team te bepalen waarom jullie met duurzame mobiliteit aan de slag willen, maak je hen meteen onderdeel van de veranderingen die jullie mogelijk gaan doorvoeren. Zo verhoog je de kans van slagen.
2. Breng de reisbewegingen van medewerkers in kaart
Je hebt inzicht nodig voor effectieve, duurzame mobiliteit. Daarom wil je eerst weten (1) wie in de huidige situatie met (2) welk vervoermiddel reist en (3) hoeveel kilometers daarmee wordt afgelegd. Als dat relevant is, kun je hierbij nog onderscheid maken tussen:
Woon-werkverkeer
Reisbewegingen naar klanten
Ritten naar leveranciers
Verplaatsingen tussen eigen locaties
Met het in kaart brengen van reisbewegingen sorteer je bovendien voor op toekomstige wetgeving. Om de klimaatdoelen te halen, is het nieuwe kabinet namelijk bezig met het opstellen van een maatregel die werkgevers verplicht om de CO2-uitstoot van reisbewegingen van medewerkers bij te houden. Dit zal in eerste instantie alleen gelden voor werkgevers met meer dan 100 medewerkers.
3. Bekijk de reisbehoefte per functie
Voordat je kijkt naar alternatieven is het belangrijk om te bepalen wat de reisbehoefte van medewerkers is. Vaak is dit functiespecifiek. Zo moeten monteurs zonder twijfel naar de klant toe, maar geldt dat niet voor planners. Ook de winkelmedewerker moet nog steeds van huis naar de winkel, maar de reisbehoefte voor een administratief medewerker is minder in cement gegoten. Wanneer je weet welke reisbewegingen essentieel zijn voor de bedrijfsvoering en waar ruimte voor verandering zit, kun je gericht op zoek gaan naar alternatieven.
4. Verken alternatieven
Tijd om werkbare alternatieven te verkennen! Daarbij is de belangrijkste vraag voor woon-werkverkeer: hoe kan deze persoon de reis veranderen? Voor reisbewegingen naar klanten, leveranciers of tussen eigen locaties is de vraag vaak net anders: kan een flexibel mobiliteitsaanbod uitkomst bieden? Er zijn in ieder geval een aantal knoppen waar je aan kunt draaien:
Niet (of minder) reizen
Vervangend vervoermiddel
Slimme oplossingen
Niet (of minder) reizen
De meest effectieve manier om mobiliteit te verduurzamen is het verminderen van reisbewegingen. Sinds de coronapandemie zijn onze digitale vaardigheden niet alleen flink verbeterd, maar blijkt ook dat een deel van onze werkzaamheden heel goed vanuit huis gedaan kan worden. Samenwerken kan in veel gevallen uitstekend via videobellen, chats, gedeelde drives en creatieve tools als MIRO of Mural. Door kritisch te kijken welke afspraken of werkzaamheden goed digitaal kunnen, kun je de gereden of zelfs gevlogen kilometers naar kantoor, locaties of klanten flink omlaag brengen.
Vervangend vervoermiddel
Wanneer je alternatieve vervoersmiddelen overweegt, is het uitgangspunt STOP: stappen, trappen, OV, privé. Oftewel: voor mens en milieu is het ‘t best wanneer we ons te voet verplaatsen. Op de tweede plaats komt de fiets. Mochten we toch in een voertuig willen stappen, dan is het OV de meest duurzame keuze. De hekkensluiter en dus het meest belastend is het gebruik maken van privévervoer.
Steek daarom de meeste denk- en slagkracht in het veranderen van privévervoer, bijvoorbeeld door te verkennen:
Kan een auto- of motorrit vervangen worden door gebruik van OV (+ OV-fiets)?
Is het gebruik van een deelauto een goed alternatief voor het hebben van een eigen auto? Zo'n gedeeld voertuig kan het bedrijf zijn of van een aanbieder zoals MyWheels of Greenwheels.
Kan de scooter vervangen worden door een deelscooter, e-bike, deelfiets of eigen fiets?
Slimme oplossingen
Door slimmer met jullie reisbewegingen en vervoersmiddelen om te gaan, verlaag je het aantal kilometers flink en ben je echt bezig met duurzame mobiliteit. Planning speelt hierin vaak een belangrijke rol. Bijvoorbeeld door klantbezoeken beter op elkaars locatie te laten aansluiten of door het combineren van afspraken, brengen en ophalen van mensen of materialen. Handige online tooling kan hierbij helpen.
5. Informeer je medewerkers over de alternatieven
Wij mensen zijn gewoontedieren. Met betrekking tot mobiliteit betekent dat vaak dat we iedere dag - misschien al jarenlang - op dezelfde manier naar werk of de klant reizen. Maar misschien zijn de OV-verbindingen in de tussentijd flink verbeterd. Of is er een mooi fietspad aangelegd, is de laadinfrastructuur in je wijk met sprongen vooruit gegaan of hoef je geen kinderen meer naar school te brengen.
Je kunt die gewoontes doorbreken én mobiliteit verduurzamen door medewerkers te introduceren in alternatieve reismethoden. Leg uit hoe je een OV-fiets kunt lenen of hoe het gebruik van een deelauto werkt. Huur of lease enkele e-bikes, zodat medewerkers het een paar dagen kunnen uitproberen. En benadruk daarbij natuurlijk ook de voordelen van duurzame mobiliteit ten opzichte van de “oude” manier van reizen.
6. Stimuleer en faciliteer gewenst gedrag
Gewenst reisgedrag wil je natuurlijk graag stimuleren en faciliteren in het kader van duurzame mobiliteit. Dit kun je met zowel kleine als grote acties doen. Een aantal effectieve manieren:
Fietsplan
Elektrische leaseauto
NS Business Card
Thuiswerken
Uitdagen en belonen
Fietsplan
Het fietsplan is een steeds populairder middel van werkgevers om duurzame mobiliteit en vitaliteit te stimuleren én faciliteren. Een voordelige fiets van de zaak als secundaire arbeidsvoorwaarde. Maar dat draagt natuurlijk pas echt bij aan het verduurzamen van je bedrijfsactiviteiten als de fiets ook wordt gebruikt als alternatief voor een scooter, auto, bus, tram.
Om de kans hierop te vergroten, is het belangrijk dat je ook de omstandigheden creëert die kiezen voor de fiets vergemakkelijkt. Denk aan faciliteiten om een e-bike op te laden, een overdekte fietsenstalling of een ruimte om te douchen en om te kleden. Ook een goed regenpak of een regelmatige check door de fietsenmaker op kantoor kan de drempel verlagen en bijdragen aan duurzame mobiliteit.
Elektrische leaseauto
Door werknemers een elektrische leaseauto aan te bieden, begin je met het elektrificeren van je wagenpark. Dat versnelt niet alleen je doelen op het gebied van duurzame mobiliteit, maar sluit ook van bij de wensen van een groeiende groep werknemers. Het is daarbij wel belangrijk dat de faciliteiten hierop uitgerust zijn, zoals voldoende laadcapaciteit.
NS Business Card
Door medewerkers te voorzien van een NS Business Card verlaag je de drempel van OV-gebruik. Zeker wanneer de werknemer hiermee ook een OV-fiets kan pakken of eerste klas kan reizen en werken. Welk abonnement het meest geschikt is, hangt natuurlijk af van de reisbewegingen.
Thuiswerken
Als thuiswerken voor je team een goede manier van werken is, kun je dit als werkgever faciliteren door een thuiswerkplek in te richten. Denk aan een vergoeding voor een tweede scherm, goede bureaustoel en bureau. Of door medewerkers te voorzien van een Teams-account. Je kunt bovendien een thuiswerkvergoeding voor maximaal €2 per dag aanbieden, waarover je geen loonheffing hoeft te betalen.
Lees meer over de werkkostenregeling
Uitdagen en belonen
Het stimuleren van groener reizen kan ook op laagdrempelige manieren. Zo kun je de uitdaging van een autovrije week in het leven roepen of met je team meedoen aan de nationale Fiets naar je Werk Dag. Hier kan een creatieve beloning of eervolle vermelding voor duurzame mobiliteit tegenover staan. Een zichtbare ranking (van stappen of gefietste kilometers) in de kantine of op jullie intranet kan ook al heel wat discussie en competitie losmaken.
7. Scherp je mobiliteitsbeleid aan
Last but not least: duurzame mobiliteit moet onderdeel zijn van je beleid om effect te sorteren. Hierin kun je bijvoorbeeld vastleggen wat de voorwaarden zijn om aanspraak te kunnen maken op een leaseauto. En dat deze elektrisch of second drive moeten zijn.
Wil je een stap verder gaan op het gebied van duurzame mobiliteit? Richt dan een mobiliteitsprofiel in. Dit profiel bepaalt de kaders over hoe er gereisd mag worden, tegen welke vergoeding, met welke vervoermiddelen en vervoerders en op welke momenten.
Duurzaam mobiliteitsbeleid kan ook gaan over hoeveel dagen medewerkers vanuit huis kunnen werken. Door goed doordacht én doorgevoerd beleid, stuur je je bedrijf richting een duurzame toekomst.
Door mobiliteit te verduurzamen, verklein je de milieubelasting van reisbewegingen en vergroot je het welzijn van je medewerkers, medemens en de planeet. Zo maak je jezelf als werkgever toekomstbestendig en aantrekkelijk.
