Wat zijn de gevolgen van een faillissement?

Een faillissement roept veel vragen op. Wat zijn de belangrijkste gevolgen als je failliet gaat? Ben je dan alleen zakelijk of ook privé failliet? Welke rechten en plichten heb je?

Valt mijn privé-vermogen ook onder het faillissement?

Dit hangt er van af hoe je het wettelijk hebt geregeld. Heb je de onderneming ondergebracht in een BV, ben je een stichting of heb je een eenmanszaak?

• Eenmanszaak

  Bij het faillissement van een eenmanszaak wordt beslag gelegd op het hele vermogen, dus ook op je privé-vermogen.

• Vof (Vennootschap onder firma)

  Als een Vof failliet wordt verklaard zijn daardoor alle vennoten failliet. Als deze vennoten natuurlijke personen zijn, valt ook hun privé-vermogen in het faillissement.

• CV (Commanditaire vennootschap)

  Hierbij brengt een faillissement van het CV ook het faillissement van een of meer beherende vennoten met zich mee. De stille vennoten en geldschieters met vermogen blijven buiten het faillissement, alleen het bedrag dat zij in de CV hebben gestoken loopt risico.

• Rechtspersonen

  BV’s, NV’s, verenigingen, coöperaties en stichtingen zijn rechtspersonen. Als een rechtspersoon failliet wordt verklaard heeft dit alleen betrekking op het vermogen van de rechtspersoon zelf. Het privé-vermogen van bestuurders wordt niet in het faillissement betrokken.

Let op: Er zijn echter situaties waarin een bestuurder van een rechtspersoon toch privé aansprakelijk wordt gesteld. Dit gebeurt als er sprake is van onbehoorlijk bestuur, bijvoorbeeld door het ontbreken van een boekhouding, het niet deponeren van jaarstukken en het niet nakomen van verplichtingen. Als de curator aan kan tonen dat het faillissement een gevolg is van een onbehoorlijk bestuur kunnen de bestuursleden ook privé aansprakelijk worden gesteld.

Wat als ik als privé-persoon in een contract heb meegetekend?

Je bent ook privé aansprakelijk voor een faillissement als je een overeenkomst niet alleen als bestuurder, maar ook als privé-persoon tekent. Dit kan voorkomen als je bijvoorbeeld als je geld leent bij een bank voor je onderneming.

Hoe zit het met gemeenschap van goederen?

Als je privé-vermogen in een faillissement valt en je bent in gemeenschap van goederen getrouwd, dan ben je samen met je partner volledig aansprakelijk voor jullie gezamenlijke vermogen. Door het opstellen van (huwelijkse) voorwaarden kun je dit voorkomen.

Wat ben ik verplicht?

Als je failliet verklaard wordt moet je je aan de volgende regels houden:

• Tijdens het faillissement mag je niet naar een andere woonplaats of naar het buitenland verhuizen, tenzij met goedkeuring van de rechter-commissaris.

• Je moet informatie verschaffen als de curator of de rechter-commissaris daarom vraagt.

• Je bezittingen en geldvorderingen worden in beslag genomen.

• Je mag dus niets verkopen, schenken of verhuren, geen contracten sluiten en geen vorderingen betalen of innen. Alle financiële activiteiten die je onderneemt moeten goedgekeurd zijn door de curator.

Wat doet de curator?

De curator wordt aangesteld door de Rechtbank op het moment dat het faillissement wordt ingediend. De curator heeft een belangrijke functie in het faillissementsproces en heeft eigenlijk de touwtjes in handen. De curator doet het volgende:

• opent je post en e-mail;

• beheert je geld;

• maakt een lijst van je bezittingen en schulden;

• verdeelt de baten onder de schuldeisers;

• treft maatregelen om je boedel in stand te houden;

• neemt administratieve zaken en waardevolle zaken in beslag, je  krijgt hiervan een ontvangstbewijs;

• rapporteert de gang van zaken aan de rechter-commissaris.

• kan soms overeenkomsten beëindigen waarbij je bent betrokken, bijvoorbeeld een huurovereenkomst.

Kan ik mijn bedrijf voortzetten?

De curator kan in het geval van faillissement besluiten om je bedrijf voort te zetten. Hiervoor heeft de curator wel toestemming van de rechter-commissaris nodig. De curator doet dit alleen wanneer het bestaan van het bedrijf in het belang van de boedel is.

Ben ik na het einde van het faillissement ook schuldenvrij?

Het einde van het faillissement betekent niet automatisch dat je dan ook schuldenvrij bent. Alleen als het faillissement is beëindigd na goedkeuring van een akkoord door de rechtbank is de schuldenaar echt van zijn schulden af. Bij een akkoord is namelijk de grote meerderheid van de schuldeisers akkoord gegaan met een gedeeltelijke betaling, de rest van de schulden zijn kwijtgescholden.

In andere gevallen blijven de schulden na het einde van het faillissement bestaan. Dit betekent dat schuldeisers de schuldenaar nog lang kunnen blijven achtervolgen met vorderingen tot betaling.

Wat houdt schuldsanering in?

Schuldsanering is er om te voorkomen dat privé-personen hun hele leven blijven zitten met schulden. Als de rechtbank het verzoek tot wettelijke schuldsanering inwilligt, kan de ondernemer na een saneringsperiode van 3 jaar met een schone lei opnieuw beginnen. Dit kan verlopen via de Wsnp.

Lees meer over verschillende soorten schuldhulpverlening voor de zzp'er. Bekijk ook de mogelijkheden voor kwijtschelding van belastingschulden voor kleine ondernemers.