Geen opvolger voor je bedrijf, wat nu?
Column | Problemen bij overname
Komende jaren neemt een groot deel van de mkb'ers (babyboom-generatie) afscheid van het eigen bedrijf: Wegens bedrijfs-economische redenen, leeftijd of omdat zoon, dochter of de bedrijfsleider het overneemt.
Tot zo ver is er geen vuiltje aan de lucht, maar wat doe je als de kinderen of bedrijfsleider het niet willen overnemen? De groep eigenaren die een gezond bedrijf, maar geen opvolger hebben, groeit. Dit omdat de natuurlijke opvolging vanuit de familiaire en bedrijfskring steeds verder afneemt. Kinderen staan niet meer te trappelen om het bedrijf van pa (en ma) over te nemen. Ze hebben andere keuzes gemaakt qua opleiding of werk en willen niet alle zorgen en plichten van het bedrijf dragen. Wat nu? Is het haalbaar om je bedrijf te verkopen? En zo ja, op welke manier?
Twee opties
Ik merk in de praktijk dat het steeds vaker voorkomt dat personen buiten het bedrijf de zaak overnemen. Grofweg zijn er daarbij twee groepen te onderscheiden:
Concurrent/collega-bedrijf (schaalvergroting is hierbij het toverwoord). Neemt een concurrent je zaak over, dan spelen de volgende zaken een rol: overname van het personeel, omzet, klantenbestand, kostenvoordelen en naamsbekendheid.
MBI kandidaten (management buy in kandidaten). Deze personen - al dan niet afkomstig vanuit de branche - willen door middel van een bedrijfsovername, een vliegende start van hun ondernemerscarrière realiseren.
Vinden van een kandidaat
Beide opties klinken eenvoudig, maar het vinden van de juiste kandidaat die je bedrijf wil (en kan) overnemen, neemt meer tijd in beslag dan je zou denken. Waarom? Je kunt bijvoorbeeld niet simpelweg van de daken schreeuwen dat je bedrijf te koop staat. Opdrachtgevers en/of afnemers kunnen dan namelijk afhaken, wegens in hun ogen gebrek aan continuïteit of toekomstperspectief (bijvoorbeeld: hoe zit het met de garantie?). Ook voor het personeel is het niet stimulerend vanwege onduidelijkheid over de toekomstperspectieven. Er onstaat dan onrust onder het personeel. Een voorbeeld uit de praktijk ter toelichting:
Praktijkvoorbeeld
Recentelijk ben ik ingeschakeld nadat de eigenaar van een bedrijf zijn personeel had verteld dat hij het bedrijf ging verkopen. Hierbij was hij vergeten te melden om welke termijn het ging, terwijl hij dacht aan aan jarenplan (1 tot 3 jaar). Door de ontstane onrust onder het personeel waren diverse medewerkers op zoek gegaan naar een nieuwe baan (bij de directe concurrent). Hierdoor kwam het bedrijf in een neergaande lijn van omzet, winst en waarde bij verkoop. Uiteindelijk is het bedrijf toch verkocht, aan twee ambitieuze MBI-kandidaten.
Conclusie
Moraal van het verhaal: naast winstgevendheid, juridische structuur, bedrijfsformule en toekomstperspectieven, vormt (interne en externe) communicatie bij een bedrijfsovername ook een essentiële rol.
