Wat als mijn klant of leverancier failliet gaat?
Wees je bewust van de risico’s
Als ondernemer weet je wat je kunt doen om te voorkomen dat jouw bedrijf failliet gaat. De risico’s die je op dat vlak loopt, heb je doorgaans zo goed mogelijk afgedekt. Maar wat gebeurt er met het bedrijf als een van je klanten of leveranciers failliet gaat? Daar staan veel ondernemers niet bij stil, terwijl het voor de onderneming verstrekkende, soms zelfs rampzalige gevolgen kan hebben.
Als het om kleine bedragen gaat, kun je je verlies nog nemen. Maar wat als de debiteur je nog tienduizenden euro’s, tonnen of zelfs miljoenen schuldig is? Of als je een grote order aan de leverancier vooruitbetaald hebt en de beloofde goederen of diensten niet geleverd worden? Dat zou je onderneming de das om kunnen doen.
Curator
Als een debiteur failliet gaat, kun je zelf geen actie ondernemen. De curator zorgt ervoor dat de bezittingen van het bedrijf in kwestie verkocht worden. Met de opbrengsten betaalt de curator de gezamenlijke schuldeisers (gedeeltelijk) terug. Daarmee is overigens niet gezegd dat je daadwerkelijk een substantieel bedrag krijgt. Of en hoeveel je als schuldeiser ontvangt, wordt pas duidelijk na de afwikkeling van het faillissement.
In principe krijgen alle schuldeisers een gelijke behandeling, maar er zijn uitzonderingen. Bijvoorbeeld wanneer het retentierecht geldt. Het UWV en de Belastingdienst hebben voorrang op andere schuldeisers. Als er bezittingen ter zekerheid in pand gegeven zijn aan een bank, wat vaak het geval is, dan heeft ook de bank voorrang op dat deel van de bezittingen.
Retentierecht
Als je in het bezit bent van een zaak die toebehoort aan de schuldeiser, kan het retentierecht gelden. Dat houdt in dat je de goederen onder je kunt houden tot het verschuldigde bedrag voldaan is. Je bent in zo’n geval ‘retentor’. Wanneer je bijvoorbeeld een kantoorpand bouwt voor een bedrijf, hoef je dit niet op te leveren als de klant jou nog geld verschuldigd is. Je moet wel duidelijk kunnen aantonen dat de zaak die jij in handen hebt direct verband houdt met het openstaande bedrag.
De curator zal de zaak waarop het retentierecht rust opeisen en veilen. Jij hebt als retentor voorrang op andere schuldeisers. De opbrengst van de geveilde zaak wordt in de eerste plaats gebruikt om jou terug te betalen.
Goederen
Wanneer er goederen geleverd zijn aan het failliete bedrijf, is het niet vanzelfsprekend dat de curator deze teruggeeft. Dit kan wel wanneer er een rechtsgeldig eigendomsvoorbehoud is overeengekomen. Dit kan opgenomen worden in jouw algemene voorwaarden, die dan wel ondertekend moeten zijn door de debiteur, of in een contract. In zo’n geval blijf jij als leverancier eigenaar van de spullen totdat de koopsom volledig is voldaan.
Recht op reclame
Het terugvorderen van goederen kan ook door een beroep te doen op het recht op reclame. Dat recht houdt in dat je de spullen terug kunt vorderen wanneer het aankoopbedrag niet (volledig) voldaan wordt. Dit gaat echter alleen op wanneer het om roerende zaken gaat en wanneer de producten zich in exact dezelfde staat bevinden als waarin ze zijn aangeleverd. Als jij schroeven levert die al door de klant verwerkt zijn in een product, geldt het recht op reclame niet.
Het reclameren moet binnen een bepaalde tijd gebeuren: of binnen zes weken na het verstrijken van de betaaltermijn, óf zes weken nadat de klant de goederen heeft ontvangen.
Kredietverzekering
Wanneer het om aanzienlijke bedragen gaat, is het verstandig geen risico’s te nemen. Hoe een faillissement wordt afgewikkeld en wat jij nog van jouw geld terug gaat zien is moeilijk te voorspellen. Een kredietverzekering kan je een boel zorgen uit handen nemen en ervoor zorgen dat je bedrijf niet zélf op de fles gaat. Afhankelijk van de verzekering die je afsluit, wordt de schade geheel of gedeeltelijk vergoed wanneer een debiteur failliet gaat. Ook zal de kredietverzekeraar het incassoproces overnemen. Dit scheelt niet alleen tijd en kosten, maar het verhoogt ook je kans op een succesvolle incasso.