Betere kansen voor het mkb in aanbestedingen
Column | Overheidsopdrachten toegankelijker voor ondernemers
Wist je dat de overheid jaarlijks voor ongeveer 60 miljard euro inkoopt? De nieuwe Aanbestedingswet, die sinds 1 april van kracht is voor alle nieuwe aanbestedingen, geeft mkb--inschrijvers meer kansen en minder rompslomp om via aanbestedingen mee te dingen naar overheidsopdrachten.
Het is de lobbyisten van het mkb gelukt om belangrijke stappen te zetten. Als het gaat om een sterke positie voor het mkb is de nieuwe Nederlandse Aanbestedingswet in verschillende opzichten zelfs koploper binnen Europa.
Motivatie verplicht
Dat komt onder meer omdat een belangrijk deel van de nieuwe wet geldt voor alle overheidsopdrachten, dus ook voor heel kleine en zeker niet alleen voor de grote. Delen van de wet gelden zowel voor enkelvoudig onderhandse, meervoudig onderhandse, openbare, alsook voor Europese aanbestedingen. Waarbij het goed is om te weten dat de aanbestedende dienst verplicht is te motiveren waarom hij voor het ene of het andere type aanbesteding heeft gekozen. Ook moet de aanbesteder motiveren waarom een bepaalde ondernemer is toegelaten tot de procedure. De motivering voor deze keuze kan voor een niet uitgenodigde ondernemer een goed handvat zijn voor de vraag waarom hij niet is uitgenodigd.
Onnodig samenvoegen van opdrachten
De nieuwe Aanbestedingswet zorgt bovendien voor een betere toegankelijkheid van de aan te besteden opdrachten voor kleinere marktpartijen, omdat opdrachten niet meer onnodig mogen worden samengevoegd, maar juist in percelen moeten worden opgedeeld. Samenvoegen mag alleen nog als de aanbesteder dat deugdelijk motiveert. Interessant zal zijn om te zien hoe in de rechtspraak het begrip "onnodig" zal worden ingevuld.
Omzeteis
Kleinere opdrachten en het verdelen van opdrachten in percelen moeten leiden tot minder hoge geschikheidseisen, zoals bijvoorbeeld de beruchte omzeteis. Het wettelijke clusterverbod en de verplichting voor de aanbesteder om percelen te vormen wordt alom gezien als een belangrijk succes van de mkb-lobby.
Alleen redelijke eisen
Het aanbestedingsrechtelijke beginsel van proportionaliteit heeft een prominente plaats in de wet gekregen. Dit beginsel houdt in dat aanbestedende diensten alleen eisen mogen stellen en voorwaarden of criteria mogen formuleren, die in een redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht.
Digitaal aanbod
Alle overheidsopdrachten, moeten voortaan digitaal worden aangekondigd op de website van Tendernet. Als je daar nog niet eerder een kijkje heeft genomen, raad ik je aan dat gauw (en voortaan regelmatig) te gaan doen: www.tenderned.nl
Administratieve belasting
De Aanbestedingswet vermindert niet alleen door de verplichte publicatie van alle aanbestedingen op Tenderned de administratieve belasting voor de inschrijver. Ook de uniforme Eigen verklaring en de Gedragsverklaring Aanbesteden zijn welkome vereenvoudigingen.
Klachtenregeling
Nieuw is ook de Klachtenregeling, die voorziet in de mogelijkheid om gedurende de aanbestedingsfase alsnog duidelijkheid te verkrijgen als in de Nota van Inlichtingen door de aanbestedende dienst onbevredigend is geantwoord op de door de inschrijver gestelde vragen, zonder meteen de stap naar de rechter (in kort geding) te hoeven maken.
Kansen
Er is voor mkb'ers veel te winnen in aanbestedingen. Het aanbestedingsrecht heeft nadrukkelijk tot doel om marktpartijen gelijke kansen te bieden op de gunning van een overheidsopdracht en slaagt daar steeds beter in. Laat die kansen je niet ontgaan!