Voorlopig EU-akkoord over wetgeving rond AI

Er komt wetgeving om het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in Europa te reguleren. Sommige toepassingen van AI worden helemaal geblokkeerd, terwijl andere toepassingen aan specifieke regels moeten voldoen. Dat is het resultaat van intensief overleg in het Europees Parlement.

Bedrijven moeten optimaal kunnen profiteren van AI

Het uitgangspunt van de Europese AI-wetgeving is volgens Eurocommissaris Thierry Breton: "Het potentieel van AI optimaal benutten en tegelijkertijd de fundamentele rechten van burgers beschermen.” Het is namelijk vaak onduidelijk wat precies de juridische grenzen zijn van AI-toepassingen. Daarnaast moeten bedrijven dankzij de nieuwe wetgeving “kunnen floreren en uitbreiden” door er volop gebruik van te maken.

AI Act: meer risico’s, meer vereisten

De nieuwe wetgeving wordt de AI Act genoemd. De nieuwe AI Act moet er vooral voor zorgen dat het gebruik van AI in Europa veilig is en geen inbreuk maakt op de grondrechten, democratie, rechtsstaat en het milieu. Vandaar dat de vuistregel wordt: hoe hoger het risico van een AI toepassing, hoe strenger de vereisten die eraan gesteld worden.

Bepaalde AI-toepassingen verboden

Er komt een verbod op bepaalde toepassingen van AI, namelijk systemen met een onaanvaardbaar hoog risico. Voorbeelden van zulke toepassingen zijn: 

• Gezichtsherkenningsystemen (biometrische identificatiesystemen) waarbij gezichten niet-doelgericht worden verzameld om een gezichtsherkenningsdatabase samen te stellen of waarbij wordt gecategoriseerd op gevoelige kenmerken (zoals politieke overtuiging, afkomst en seksuele voorkeur)

• AI die mensen kan manipuleren, zoals kiezers bij verkiezingen 

• AI voor emotieherkenning op de werkvloer en in onderwijsinstellingen

Er gaan wel uitzonderingen gelden. Politiediensten krijgen in bepaalde gevallen meer bevoegdheden, bijvoorbeeld om bij zware misdrijven daders op te sporen.

Meer regels voor ChatGPT

Ook ChatGPT moet rekening houden met de nieuwe wetgeving. Deze general purpose-AI-tool is in korte tijd zeer populair geworden bij zowel particulieren als bedrijven om onder andere teksten op te stellen. Maar deze AI-tool riep ook vragen op over onder andere privacy en auteursrecht. Dit soort AI-toepassingen moet onder de nieuwe wetgeving voldoen aan transparantievereisten, bijvoorbeeld door te rapporteren over de content die als input gebruikt wordt voor training. Ze mogen geen illegale inhoud genereren.

Boetes

Ook over de boetes bij overtreding van de regels is het een en ander afgesproken. Die kunnen variëren van maximaal € 35 miljoen of maximaal 7% van de bedrijfsomzet.

AI Act van kracht in 2026

Hoe de wetgeving er precies uit gaat zien, is nog niet duidelijk. In het eerder genoemde persbericht staan al enkele regels en verboden. De rest moet nog komen. Het akkoord moet nog voorgelegd worden aan het EU-parlement en de EU-lidstaten. Als de wet wordt aangenomen, zal deze in de loop van 2026 van kracht worden.

Auteur

Job Jansen

Als freelance tekstschrijver en SEO-adviseur heb ik bijna dagelijks contact met bedrijven. Over de jaren heen heb ik samengewerkt met talloze inspirerende ondernemers, waardoor ik veel affiniteit heb gekregen met mkb’ers. Vanuit die ervaring probeer ik als redacteur bij MKB Servicedesk elke keer artikelen te schrijven waar ondernemers echt iets aan hebben.