Meer vaste en minder flexibele arbeidscontracten

In het eerste kwartaal van 2024 was 28% van de werkzame beroepsbevolking in Nederland een werknemer met een flexibele arbeidsrelatie. Dat komt neer op 2,7 miljoen werknemers in de leeftijd van 15 tot 75 jaar, een daling van 30.000 ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Deze cijfers werden gemeld door CBS en TNO op basis van een gezamenlijke analyse van de nieuwste gegevens over flexibele arbeid.

Grote verschillen tussen typen flexibele werknemers

Goed om te weten: ‘werknemer met een flexibele arbeidsrelatie’ is een breed begrip. CBS en TNO onderscheiden verschillende typen flexibele contracten van werknemers: 

• Oproep- en invalkrachten

• Werknemers tijdelijk, met uitzicht op vast

• Werknemers tijdelijk, 1 jaar of langer

• Werknemers tijdelijk, korter dan 1 jaar

• Uitzendkrachten

• Flexwerkers

In de tabel hieronder zie je de verhoudingen tussen deze vormen van flexibel werk in 2024 en de jaren hiervoor. Naast zzp’ers zijn er vooral veel oproep- en invalkrachten in Nederland:

(bron: www.cbs.nl)

Minder tijdelijke arbeidscontracten zonder uitzicht op vast 

De daling van het totaal aantal flexibele werknemers in Nederland zat vooral bij werknemers met een tijdelijk dienstverband die geen uitzicht op een vast contract hebben en ook het aantal uitzendkrachten nam af. 

Meer tijdelijke arbeidscontracten met uitzicht op vast

In scherp contrast staan werknemers met een tijdelijk dienstverband die wél uitzicht op een vast contract hebben; deze groep groeide juist sterk en maakte ook in 2023 al een flinke sprong ten opzichte van het eerste kwartaal in 2022. Dat suggereert dat werkgevers vaker bereid zijn vaste contracten aan te bieden wanneer een of meerdere contracten voor bepaalde tijd (1 jaar of langer) aflopen. En dat is goed nieuws voor werknemers, want een vast contract biedt meer zekerheid. 

Tip: Heb je werknemers in dienst met tijdelijke contracten en overweeg je het aanbieden van vaste arbeidsovereenkomsten? Dan helpen de volgende artikelen je wellicht op weg: 

Hoe vaak mag ik een contract voor bepaalde tijd verlengen?

Hoe werkt een contract voor onbepaalde tijd?

Aantal zzp’ers in Nederland groeit verder

Een andere conclusie uit de analyse is dat het aantal zelfstandigen in Nederland verder is toegenomen. Dat is vooral te danken aan zzp’ers. Deze groep is bijna geheel verantwoordelijk voor de stijging in het eerste kwartaal van 2024 ten opzichte van dezelfde periode in 2023. Toch maakt een grote groep zzp’ers zich zorgen over de huidige arbeidsmarkt. Bijna de helft van de zzp’ers overweegt een vast dienstverband.

Meer vaste werknemers

Tegenover de daling van het aantal werknemers met een flexibele arbeidsrelatie (als totaal genomen), was er in Q1 een toename van 98.000 vaste werknemers. Deze trend is al langer zichtbaar. In de laatste twee kwartalen van 2023 groeide het aantal werknemers met een vaste arbeidsovereenkomst naar verhouding sterker dan het aantal flexwerkers (ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder).

Meer ouderen die als uitzendkracht of zzp’er aan de slag gaan

Een andere opvallende trend uit de analyse is dat steeds meer 55-plussers als uitzendkracht of zzp’ers aan de slag gaan. Hoewel het aantal zzp’ers in Nederland steeg in alle leeftijdsgroepen, waren het vooral 55-plussers die verantwoordelijk waren voor de toename. 

Overweeg je om een 55-plusser in dienst te nemen? Lees dan alles over de voordelen van oudere werknemers.

Auteur

Martin de Coninck

Vanuit mijn werk als freelance copywriter ervaar ik hoeveel er komt kijken bij ondernemen. Tijd is schaars en kennis bijspijkeren op het gebied van ondernemen schiet er al snel bij in. Juist als copywriter vind ik het belangrijk om de tijd te nemen onderwerpen goed te begrijpen en te onderzoeken. Door het vervolgens begrijpelijk op te schrijven wil ik ondernemers kennis bieden en tijd besparen, zodat zij het beste uit hun bedrijf kunnen halen.