De nieuwe Omgevingswet
Een mega-wet die het ondernemersklimaat moet verbeteren
Vanaf 1 juli 2022 brengt de Omgevingswet 26 wetten en besluiten samen die te maken hebben met leefomgeving. Doel van de Omgevingswet: bureaucratie verminderen, overzicht verbeteren en zodoende ondernemerschap stimuleren, met behoud van veiligheid en kwaliteit van leefomgeving. Volgens de overheid gaat de nieuwe mega-wet zorgen voor een beter ondernemersklimaat, maar is dat ook zo?
Nederland is dichtbevolkt en barst van de regels die de leefomgeving beschermen, of dat zouden moeten doen. Denk aan wetten en verordeningen rondom lucht- bodem- en waterkwaliteit, geluidshinder, stankoverlast, veiligheid (zoals brandveiligheid) en bouwhoogte.
De leefomgevingsregels zijn niet alleen talrijk, maar ook nog eens gekoppeld aan verschillende overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen die allemaal weer hun eigen loketten, afdelingen en procedures hebben.
Waarom verandering nodig is
Veel initiatiefrijke ondernemers zien door het grote aantal loketten de vergunningen niet meer en krijgen te maken met kastjes en muren. Door de versnipperde aanpak (die leidt tot bureaucratische hordes) zijn vertragingen van aanvankelijk goede en kansrijke projecten aan de orde van de dag. Ondernemers stuiten regelmatig op stroperige en kostbare procedures, waardoor initiatieven voortijdig in de kiem worden gesmoord.
Als het aan de overheid ligt, gaat de nieuwe Omgevingswet daar verandering in brengen en gaat het ondernemersklimaat erop vooruit. Tegelijkertijd is het doel van de nieuwe wet om de leefomgeving te beschermen en beter tegemoet te komen aan maatschappelijke behoeften.
Nieuwe Omgevingswet 2022: beoogde verbeteringen
Dankzij de nieuwe wet moeten het overzicht verbeteren en vergunningaanvragen sneller worden afgewikkeld. Uiteindelijk zal de wet, volgens de initiatiefnemers, ook leiden tot lagere kosten voor de ondernemer.
Liefst 26 bestaande wetten en besluiten worden gebundeld in de Omgevingswet, waaronder het Bouwbesluit, de Wet ruimtelijke ordening, de Wet natuurbescherming, het Activiteitenbesluit en de Waterwet. Ondernemers met een vergunningplichtig initiatief, bijvoorbeeld nieuwbouw of een andere invulling of locatie van hun bedrijfsactiviteiten, kunnen straks voor hun vergunningaanvraag terecht bij één digitaal loket via hun gemeente: het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).
Afgeven vergunning ‘in veel gevallen’ al binnen acht weken
Het DSO is bedoeld voor het aanvragen van vergunningen en het opzoeken van de geldende regels per locatie. In een later stadium moet het centrale digitale loket ook informatie bevatten over de kwaliteit van de fysieke leefomgeving, waardoor ambtenaren snel overzicht hebben over de situatie per gemeente of gebied.
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) verwacht dat vanaf 1 juli 2022 het afgeven van een Omgevingsvergunning ‘in veel gevallen’ binnen een termijn van acht weken lukt dankzij de nieuwe Omgevingswet.
Kritiek op de nieuwe Omgevingswet
Dat klinkt veelbelovend, al is de kwalificatie ‘in veel gevallen’ niet bepaald een harde belofte waarop overheid en politiek kunnen worden afgerekend. Bovendien is er ook veel kritiek op de nieuwe Omgevingswet, nog voordat die is ingevoerd.
De mega-wet zou dermate gecompliceerd zijn dat alleen al de technische en bestuurlijke voorbereiding verschillende obstakels kende. Zo kregen veel gemeenten hun visies en plannen niet op tijd klaar en klaagden met name de grote steden over te ingewikkelde regels en procedures die de nieuwe wet met zich meebrengt, waardoor bouwambities en -verplichtingen in gevaar dreigen te komen. Ook werd het ICT-project rondom het digitale loket DSO al meermaals geteisterd door problemen en vertragingen. De datum waarop de Omgevingswet zou moeten ingaan werd daardoor al verplaatst van 1 januari naar 1 juli 2022.
Het is dus afwachten of de nieuwe wet vanaf 1 juli 2022 alle mooie beloften gaat waarmaken, of dat ‘ie door de complexiteit en omvang misschien juist meer problemen gaat veroorzaken dan oplossen.
Alles over de Omgevingswet lees je op de website ‘Aan de slag met de Omgevingswet’, een gezamenlijk initiatief van gemeenten, waterschappen, provincies en de rijksoverheid
