ISO 14001: wat levert het op en hoe behaal je de certificering?
De ISO 14001 certificering uitgelegd en een voorbeeld uit de praktijk
Certificeringen kunnen richting geven wanneer je binnen jouw bedrijf met duurzaamheid aan de slag wilt. En verifiëren wat jouw bedrijf doet voor mens en milieu. Van de vele ISO normen heeft ISO 14001 een duidelijke link met duurzaam ondernemen. Wat houdt deze ISO norm in en wat levert het je bedrijf op? We helpen je op weg.
Wat is ISO 14001?
ISO 14001 helpt bedrijven bij het optuigen van een “environmental management system”, ook wel bekend als een EMS. Met zo’n systeem kun je als bedrijf je impact op het milieu identificeren, managen, monitoren en controleren. Met als doel je negatieve impact op het milieu continue te verkleinen én de milieu-impact mee te laten wegen in besluitvorming. Hier komen onderwerpen als grondstofverbruik, vervuiling, energieverbruik, waterverbruik, klimaatadaptatie en afvalmanagement aan bod.
Wat is ISO?
Wanneer men het in de bedrijfscontext heeft over ISO, gaat het over één van de vele standaarden die door de International Organization for Standardization in het leven zijn geroepen. Daarbij zul je dan ook vaak een groot getal horen dat refereert naar een specifieke standaard, zoals de welbekende ISO 9001 die gaat over kwaliteitsmanagement of ISO 27001 die zich richt op informatiebeveiliging. Andere ISO normen hebben als focus bijvoorbeeld gezondheid & veiligheid, energiemanagement, en voedselveiligheid.
ISO 14001 in de praktijk
Bij CARU Containers, wereldwijde container handelaar én MKB uit Pernis, zijn ze voor ISO 14001 gegaan. Als Duurzaamheid Strateeg binnen CARU, trekt Thirza Belder deze kar.
Thirza, om welke reden zijn jullie met ISO 14001 aan de slag gegaan?
"Toen we bij CARU onze duurzame reis startten, vonden we het belangrijk dat we eerst de boel intern op orde hadden voordat we naar buiten traden met onze duurzaamheidsinitiatieven."
"En dus hebben we onszelf een aantal doelen gesteld, en hier in twee jaar naartoe gewerkt. Daarna zochten we naar manieren om dit ook door een externe partij te laten verifiëren. Zowel om te kijken of we ‘on the right track’ zaten, als manier om voor het eerst aan relaties te laten zien dat wij met duurzaamheid bezig zijn. De eerste certificering die we toen behaald hebben is de CO2-prestatieladder, eind 2021. Ook hadden we de ISO 9001 certificering al op zak, dus ISO 14001 was een logische volgende stap voor ons."
Hoe behaal je de ISO 14001 certificering?
Om ISO 14001 gecertificeerd te worden, moet je een gedegen EMS optuigen en implementeren. Hier kun je gerust een aantal maanden (en voor grotere bedrijven: meer dan een jaar) voor uittrekken, want het is flink wat werk om in kaart te brengen op welke manieren de activiteiten van jouw bedrijf het milieu raken. En om dit vervolgens te borgen bij het leiderschap, in processen, en in beleid. Uiteindelijk klop je aan bij een certificatie-instelling om je te laten toetsen.
Als bedrijf je ISO14001 certificering halen, is geen appeltje-eitje. Wat vonden jullie bij CARU Containers het pittigst aan deze certificering?
"Bij ISO14001 kwamen best veel eisen rondom beleid kijken. We moesten uitzoeken aan welke milieuwetgeving wij als bedrijf moesten voldoen en bij CARU hadden wij deze kennis niet in huis. Hiervoor hebben we dan ook externe begeleiding ingeschakeld. Ook hebben we best een tijd gezocht naar hoe ons milieumanagementsysteem in te richten. Hier zijn veel verschillende tools voor en we moesten uitvinden welke het beste bij ons paste."
Wat zijn de voordelen van ISO 14001?
Bedrijven die met ISO 14001 aan de slag gaan, kunnen verschillende vruchten plukken. Bij sterk milieubeleid en het daarmee continu verbeteren van de ecologische voetafdruk is natuurlijk mens en planeet gebaat.
Aan klanten of partners kunnen laten zien dat je (méér dan) voldoet aan wetgeving rondom milieu, kan een concurrentie en/of reputatie voordeel opleveren. Voor huidige en toekomstige werknemers kan ISO 14001 een duidelijk signaal zijn dat ‘t bedrijf het welzijn van de planeet serieus neemt, waardoor je motivatie aanwakkert en nieuw talent aantrekt.
Bovendien kan het omlaag brengen van energie-, waterverbruik of afval flinke kostenbesparingen opleveren.
Thirza, wat heeft ISO14001 jullie opgeleverd?
"Op het moment is CARU nog in het proces van certificering, dus officieel hebben we ISO 14001 nog niet gehaald. Daarentegen heeft het intern al gezorgd voor veel bewustwording en hebben we vooral op het gebied van afvalmanagement, watergebruik en vervuiling flink wat geleerd. Ons CO2-managementsysteem was best ontwikkeld vanwege de CO2-prestatieladder, maar ISO 14001 heeft ons dus ook echt doen inzien dat we als bedrijf naar meer dan onze CO2 uitstoot moeten kijken.
Bovendien heeft de ISO 14001 norm ons geholpen bij de ontwikkeling van goed werkende management systemen op het gebied van bijvoorbeeld afvalverwerking. Door de Plan, Do, Check, Act methode waar het bij ISO 14001 (en veel andere certificeringen) om draait, werk je als bedrijf goed werkende processen uit op het gebied van milieu, die stand houden over de jaren heen. Daarom is het wat ons betreft een hele mooie manier om scherp te blijven op je eigen beleid."
Is ISO waardevol voor mijn bedrijf?
De ISO normen kunnen zowel houvast als inspiratie bieden wanneer je duurzaamheid een plek wilt geven in je strategie, beleid, en processen. Daarmee kan een ISO norm van grote waarde zijn.
Daadwerkelijk een ISO certificeringstraject ingaan, is voor veel bedrijven een goede stok achter de deur en motivator. Het vraagt vaak een flinke tijdsinvestering: je moet het volgens het boekje aanpakken om de audits goed te doorlopen. Ook zijn er extra kosten verbonden aan het inschakelen van een certificeringsinstelling.
Of een ISO 14001 certificering voor jouw bedrijf relevant is, hangt daarom af van de waarde die je belangrijkste stakeholders hechten aan een officiële certificering. Ook spelen je budget, grootte van bedrijf, en sector een rol.