Waar je aan moet denken als startende zzp'er

Je bent btw ondernemer als je zelfstandig een bedrijf of een beroep uitoefent. Je kunt je activiteiten uitoefenen in de vorm van een eenmanszaak, een maatschap, een bv of een nv.

Ben je btw-plichtig of niet?

De Belastingdienst bepaalt of ondernemers btw-plichtig zijn en welk btw-tarief van toepassing is. Als je goederen of diensten levert, ben je verplicht btw te berekenen. Sommige diensten mogen een lager tarief rekenen, anderen zijn vrijgesteld van btw.

Btw staat voor Belasting over Toegevoegde Waarde ofwel omzetbelasting. Dat wat je toevoegt aan een product of dienst, is dus belast. Het systeem is erop gericht dat alleen uiteindelijke gebruiker van een product of dienst btw betaalt.

Btw ondernemer: rechtsvorm is niet van belang

Voor de btw-plicht maakt het niet uit in welke rechtsvorm je je bedrijf of beroep uitoefent. Als je een onderneming start, moet je je melden bij de Belastingdienst. Als de Belastingdienst je als ondernemer voor de btw registreert, ontvang je een btw-nummer en ben je btw-plichtig.

Hoe beoordeelt de Belastingdienst of je ondernemer bent voor de btw?

Om te beoordelen of je ondernemer bent voor de btw, let de Belastingdienst op de volgende zaken:

• Oefen je zelfstandig een bedrijf of beroep uit? Om te beoordelen of je ondernemer bent voor de btw, is het niet van belang of je winst maakt. Ook een inschrijving bij de Kamer van Koophandel is niet doorslaggevend. Je moet zelfstandig werkzaam zijn. Als je werkzaamheden in dienstbetrekking verricht, ben je dus geen ondernemer.

• Werk je in dienstbetrekking en heb je daarnaast andere werkzaamheden? Als je naast je vaste baan nevenwerkzaamheden uitvoert, dan kan het zijn dat je voor die nevenwerkzaamheden btw ondernemer bent. Mogelijk moet je over de vergoeding die je voor die nevenwerkzaamheden ontvangt, btw berekenen.

• Exploiteer je een vermogensbestanddeel of een recht? Als je een vermogensbestanddeel of een recht exploiteert, dan kun je ook als ondernemer voor de btw worden beschouwd.

• Hoe regelmatig werk je als zelfstandige? Als je incidenteel of alleen in besloten kring je werkzaamheden uitvoert, dan bent je voor de btw geen ondernemer.

Moet je altijd btw betalen als ondernemer?

Vooral als iemand pas voor zichzelf is begonnen of als freelancer werkt, is het wel eens onduidelijk of hij voor de btw ondernemer is. Als iemand ondernemer is, is hij of zij niet altijd btw-plichtig. Dit geldt in de volgende gevallen:

• Het te betalen bedrag aan btw is laag: voor ondernemers die weinig btw hoeven te betalen, is er de kleineondernemersregeling (KOR).

• Er is een vrijstelling van toepassing.

Let op: Als je voor de inkomstenbelasting geen ondernemer bent, kun je toch ondernemer zijn voor de btw.

Definitie btw ondernemer

Voor het bepalen van de btw-plicht hanteert de Belastingdienst een ruimere definitie van ondernemerschap dan voor de inkomstenbelasting. Ben je voor de inkomstenbelasting geen ondernemer, dan kan het toch zo zijn dat je btw in rekening moet brengen. Het criterium is of er naar het oordeel van de Belastingdienst sprake is van deelname aan het economische verkeer. Het antwoord op die vraag is niet afhankelijk van de rechtsvorm of het al dan niet nastreven van winst.

Btw ondernemer en de productieketen

Voor een product bij de eindgebruiker belandt, gaat het door vele handen die er waarde aan toevoegen. Omdat niet duidelijk is waar de productieketen eindigt, betalen ook ondernemers btw over hun inkopen. Zij kunnen deze zogenoemde voorbelasting verrekenen met de btw die ze zelf in rekening brengen bij hun klanten. Daarom is de omzetbelasting voor ondernemers financieel neutraal. Het berekenen van de btw gaat met verschillende tarieven. Het is belangrijk de juiste tariefgroep te hanteren. Doe je dit niet, dan kan de Belastingdienst na een controle een naheffing opleggen.

Btw-plicht en de factuur

De factuur vormt voor de Belastingdienst hét bewijs dat er sprake is van een daadwerkelijke transactie. Let er dus op dat zowel je uitgaande als inkomende facturen alle verplichte onderdelen bevatten. Je moet bijvoorbeeld vermelden hoeveel btw je rekent over je dienst of product. Maar ook als je diensten zijn vrijgesteld van btw, moet je dit op de factuur vermelden.