Je wilt je bedrijf verder laten groeien en meer klanten voor jou laten kiezen: een concurrentieanalyse kan je hierbij helpen. Met zo’n analyse van de concurrentie kijk je naar hun sterke en zwakke punten en kijk je kritisch naar je eigen bedrijf. Na de analyse weet je meer over jouw plek in de markt en wat je onderscheid van de rest. In dit artikel leer je wat een concurrentieanalyse is, welke onderdelen het bevat en hoe je er zelf een kunt maken.

Wat is een concurrentieanalyse?

Een concurrentieanalyse is een onderzoek naar je concurrenten in de markt. De informatie die je tijdens dit onderzoek verzamelt, helpt je begrijpen wie je concurrenten zijn, wat hun sterke en zwakke punten zijn en hoe jij je eigen bedrijf kunt verbeteren. Hierdoor helpt een concurrentieanalyse je betere, strategische beslissingen te nemen en je concurrentie een stap voor te blijven. Het is vaak een onderdeel van een ondernemingsplan of marketingplan, maar wordt ook vaak ingezet bij de ontwikkeling van een nieuw product of dienst. 

Onderdelen van een concurrentieanalyse

Je kunt op verschillende manieren een concurrentieanalyse doen. Toch zijn er een aantal onderdelen die in veel modellen en templates terugkomen. Een goede en complete concurrentieanalyse heeft de volgende onderdelen. 

• Identificatie van de concurrenten: wie zijn je concurrenten?

• Marktpositie en marktaandeel: wat is de positie en het aandeel van je concurrenten in de markt? 

• SWOT-analyse: wat zijn de sterke en zwakke punten van je concurrenten? Welke kansen en bedreigingen zien zij? Tip: Door te kijken vanuit je concurrenten kun je hun strategische positie beter begrijpen en inschatten hoe ze reageren op marktveranderingen. Je kunt hem ook breder trekken en een SWOT–analyse maken voor je eigen bedrijf. Zo kun je ook je eigen kansen en bedreigingen beoordelen.

• Strategieën en tactieken: welke strategieën en tactieken gebruiken je concurrenten?

• Klanttevredenheid en reputatie: hoe tevreden zijn de klanten van je concurrent en welke reputatie heeft dit bedrijf?

• Concurrentiematrix: een overzicht met drie of vier van je grootste concurrenten in een tabel.

Veelgebruikt concurrentieanalyse model: vijfkrachtenmodel Porter

Het vijfkrachtenmodel is ontwikkeld door Michael Porter. Met dit model breng je de markt en de concurrentie in kaart om te onderzoeken of er in de markt of sector die je op het oog hebt ruimte is voor jouw bedrijf, product of dienst. Volgens Porter kan elk bedrijf vijf krachten inzetten om te zien waar voor hun concurrentievoordeel zit. Deze vijf krachten zijn: dreiging van nieuwe toetreders, interne concurrentie op de markt, macht van de afnemers, macht van de leveranciers en dreiging van substituten. 

Zelf een concurrentieanalyse maken en gebruiken

Je weet nu wat een concurrentieanalyse is en welke onderdelen erin terugkomen. Tijd om er zelf een te maken. 

Stap 1: Je concurrenten bepalen

Voor je allerlei informatie gaat verzamelen, moet je weten wie je concurrenten zijn. In een concurrentieanalyse focus je vooral op directe concurrenten. Dit zijn concurrenten die ongeveer dezelfde producten of diensten aanbieden als jij, bijvoorbeeld verschillende soorten koffiebonen. Indirecte concurrenten verkopen andere producten of diensten, die inspelen op dezelfde behoefte van de klant. In het geval van de ondernemer in de koffiebonen, is een verkoper van thee een indirecte concurrent.

Tip: Informatie over het mkb nodig voor je plan? Ontdek hoeveel mkb bedrijven in Nederland actief zijn en nog meer nuttige feiten en cijfers per branche.

Stap 2: informatie verzamelen

Nu je weet wie je concurrenten zijn, ga je informatie over deze bedrijven en de markt verzamelen. Hiervoor kun je kijken op:

• websites

• social media accounts

• nieuwsartikelen

• klantbeoordelingen

• rapporten van onderzoeksbureaus

Vragen om te beantwoorden over je concurrenten

Om je tijd effectief te gebruiken, kun je de volgende voorbeeldvragen gebruiken als leidraad in het verzamelen van informatie over je concurrenten:

• Waar zit deze concurrent?

• Welke producten of diensten biedt deze concurrent aan? 

• Waarin onderscheidt hun product of dienst zich van anderen?

• Hoe verkopen ze hun product of dienst?

• Wat zijn de levertijden en leveringsopties?

• Wat is de doelgroep van deze concurrent?

• Welke waarden communiceren ze naar hun klanten?

• Welke prijzen of tarieven hanteert deze concurrent?

• Geven ze korting, werken ze met kortingsacties of met bundelkorting?

• Welke service biedt deze concurrent?

• Welke kanalen gebruikt deze concurrent voor klantenservice? 

• Welke garanties geeft deze concurrent?

• Welke marketingkanalen zet deze concurrent in?

• Hoe zorgt deze concurrent voor bekendheid?

• Hoe duurzaam zijn de producten of diensten van deze concurrent?

• Wat zeggen klanten over deze concurrent? 

• Zijn er toekomstplannen bekend van deze concurrent?

Om meer informatie te verzamelen over de huidige markt, de toekomstige ontwikkelingen en de behoeften van jouw klant, hebben we samen met Trendata een tool ontwikkeld. Deze tool helpt je om meer uit je bedrijf te halen met behulp van AI en data. 

Stap 3: analyseer en interpreteer

Analyseer de verzamelde informatie om inzicht te krijgen in de sterke en zwakke punten van je concurrenten. Zoek patronen en trends die belangrijk kunnen zijn voor je strategie. Beantwoord vragen zoals:

• Wat zijn de belangrijkste sterktes en zwaktes van elke concurrent?

• Hoe positioneren de concurrenten zich in de markt?

• Welke kansen en bedreigingen zie je op basis van de verzamelde informatie?

• Hoe onderscheiden de concurrenten zich van jouw bedrijf?

• Hoe zien de marketingactiviteiten van je concurrenten eruit? 

Je kunt de informatie nu bundelen in een SWOT-analyse en een concurrentiematrix.

Stap 4: concurrentiematrix maken

Zet de gegevens die je hebt verzameld in een tabel, een concurrentiematrix. Dit is een hulpmiddel om eenvoudig te kunnen zien hoe je concurrenten het doen. Kies een aantal kenmerken die jij belangrijk vindt, bijvoorbeeld prijs, kwaliteit, bekendheid, service en duurzaamheid. Scoor je concurrenten op deze punten en zet deze naast je eigen sterke punten. Zo krijg je een goed overzicht van de concurrentiepositie van je bedrijf.

Voorbeeld concurrentiematrix in een concurrentieanalyse

Stap 5: acties formuleren

Gebruik je concurrentieanalyse en concurrentiematrix om te kijken waar kansen en mogelijkheden zitten voor je bedrijf. Moet je producten of diensten verbeteren, je marketingstrategie aanpassen of investeren in service?  

Inspelen op ontwikkelingen met een concurrentieanalyse 

Met een concurrentieanalyse krijg je een duidelijk beeld van jouw positie ten opzichte van je belangrijkste concurrenten. Hierdoor kun je sneller en beter inspelen op veranderingen en trends op de markt. Blijf je concurrentieanalyse regelmatig bijwerken, want de markt is steeds in beweging. 

Tip: samen met Trendata hebben we een tool ontwikkeld die je helpt om de marktvraag te voorspellen met behulp van AI. Zo ben je goed voorbereid op de huidige markt en toekomstige ontwikkelingen.  

Auteur

Lian de Snoo

Als Juffrouw Taal help ik ondernemers in het mkb aan en met ijzersterke content. Door lekker leesbare en vindbare teksten voor ze te schrijven of door hen te leren hoe ze dat zelf kunnen doen.