Bbz-uitkering: de bijstand voor zelfstandigen uitgelegd
Zo kom je voor de Bbz in aanmerking
Ben je zelfstandig ondernemer en verkeer je tijdelijk in financiële problemen? Of ontvang je een uitkering en wil je een eigen bedrijf starten? Dan kun je bij je woongemeente een Bbz-uitkering aanvragen.
Wat is de Bijstand voor zelfstandigen?
Het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) verleent financiële bijstand aan starters en bestaande ondernemers. Het zorgt ervoor dat je inkomen gelijk is of blijft aan de bijstandsnorm, mocht je dit tijdelijk niet halen. Bijvoorbeeld als je net start vanuit een bepaalde uitkering of als gevestigde ondernemer een mindere periode doormaakt. Ook als oudere ondernemer (geboren vóór 1960) met een niet-levensvatbare onderneming of wanneer je moet stoppen met je bedrijf, kun je Bbz aanvragen.
Bbz voor starters
Een bedrijf starten vanuit een uitkering en gebruik maken van de Bbz kan als je momenteel een van de volgende uitkeringen ontvangt:
Bijstandsuitkering
Werkloosheidsuitkering (WW)
Arbeidsongeschiktheidsuitkering
Zie het als een zetje in de rug in die belangrijke beginfase, waarin niet altijd meteen genoeg omzet wordt gedraaid om goed van te leven. De Bbz vult dan je (geschatte) jaarinkomen aan tot de bijstandsnorm, zodat je gewoon kunt voorzien in de belangrijkste levensbehoeften.
Bbz voor bestaande ondernemers
Ook als je al een eigen onderneming hebt, kom je mogelijk in aanmerking voor bijstand voor zelfstandigen:
Als je bedrijf tijdelijk financiële problemen heeft
Je vóór 1960 bent geboren en een niet-levensvatbaar bedrijf runt (Bbz oudere zelfstandige)
Je moet stoppen met je bedrijf
Bbz check
Val je onder een van de bovenstaande categorieën en wil je direct checken of je in aanmerking komt voor het Besluit bijstandverlening zelfstandigen? Doe dan de Bbz-check, een handige online tool van samenwerkende overheidsorganisaties en ontdek of de Bbz regeling voor jou van toepassing is.
Kom je positief uit de BBZ-check? Dan kun je een aanvraag indienen bij de gemeentelijke Sociale Dienst van je woongemeente.
Wordt je aanvraag afgewezen door de gemeente en ben je het niet eens met deze beslissing? Dan kun je binnen zes weken bij je gemeente bezwaar maken. Vervolgens kun je tegen de uiteindelijke beslissing in beroep gaan bij de rechtbank en daarna nog bij de Centrale Raad van Beroep.
Bedragen Bbz-uitkering
Er bestaan 2 soorten van bijstand in het Bbz: een lening of periodieke uitkering.
Bbz-lening
Alleen gevestigde zelfstandigen komen in aanmerking voor de lening
Maximale lening van € 203.135
De rente op een Bbz-lening bedraagt 8% per jaar
De looptijd van de Bbz uitkering is maximaal 10 jaar
Inkomen en vermogen worden achteraf getoetst. Als blijkt dat deze lager liggen dan de vermogensgrens die van toepassing is, hoef je een (deel) van de lening niet terug te betalen. Je onderneming moet dan wel levensvatbaar zijn.
Is je eigen vermogen groot genoeg dat je in aanmerking komt voor een lening van de bank? Dan heb je geen recht op een Bbz-lening.
Je kunt ook in de aanloopperiode van de onderneming een periodieke uitkering ontvangen voor levensonderhoud op bijstandsniveau.
Periodieke Bbz uitkering
Je bedrijf is nog niet voldoende winstgevend in beginfase
De uitkeringsduur is maximaal 12 maanden (in bijzondere gevallen 24 maanden)
De bedragen verschillen per ondernemer en worden vastgesteld op basis van geschat jaarinkomen (en later verrekend als definitieve jaarcijfers bekend zijn)
Ook als bestaande ondernemer kan een periodieke uitkering voor levensonderhoud aanvragen als je totale inkomen beneden bijstandsniveau ligt
Bbz-uitkering gedeeltelijk omgezet in schenking
Een periodieke Bbz-uitkering is een voorlopige lening om startende ondernemers te ondersteunen in de aanloopfase van het opzetten van een eigen onderneming (maximaal € 39.075). Een periodieke Bbz-uitkering ontvang je maandelijks op basis van een schatting van het jaarinkomen. Je komt in aanmerking voor de periodieke uitkering als uit de prognose blijkt dat je geschatte jaarinkomen onder de bijstandsnorm ligt.
De definitieve hoogte van de uitkering wordt achteraf berekend aan de hand van de jaarcijfers. Liggen je totale inkomsten hoger dan de bijstandsnorm? Dan wordt de uitkering omgezet in een renteloze lening.
Zijn je totale inkomsten lager dan de bijstandsnorm? Dan wordt de Bbz uitkering (gedeeltelijk) omgezet in een schenking.
Een Bbz-uitkering vult aan tot het niveau van de bijstandsnorm die op jouw gezinssituatie van toepassing is. Dit bedrag kan nog worden verhoogd met een premie arbeidsongeschiktheidsverzekering en een woonkostentoeslag.
Mag je eigen vermogen bezitten voor de Bbz?
Vermogen staat een Bbz-uitkering in principe niet in de weg. Alleen wanneer blijkt dat je op basis van je eigen vermogen een lening van de bank kunt krijgen, kom je niet in aanmerking voor een Bbz-uitkering.
Het totale vermogen heeft wel invloed op de vorm van het bedrijfskapitaal dat je ontvangt vanuit de Bbz. Dit kan namelijk een (gedeeltelijke) gift of lening zijn en hangt af van je situatie en eigen vermogen. Hoe dit precies zit en welke bedragen gelden voor jouw situatie, lees je op de website van De Rijksoverheid.
De actuele bedragen van bedrijfskapitaal Bbz vind je in de normenbrief per 1 januari 2022 en de normenbrief per 1 juli 2022.
Wat is een Bbz-uitkering voor gevestigde ondernemers?
Inkomensondersteuning zelfstandige
Gevestigde zelfstandigen, die vanwege tijdelijke inkomensproblemen niet in hun levensonderhoud kunnen voorzien, kunnen een tijdelijke uitkering ontvangen. Ook in dat geval vult de Bbz-uitkering je inkomen aan tot bijstandsniveau.
Voortbestaan levensvatbaar bedrijf loopt gevaar
Als je bedrijf gevaar loopt kopje onder te gaan maar wel levensvatbaar is, kun je dringend behoefte hebben aan bedrijfskapitaal. Dankzij het Bbz kun je een maximumbedrag van € 203.135 krijgen als rentedragende lening, waarover je 8% rente betaalt. De lening moet je in tien jaar terugbetalen.
Oudere zelfstandigen met een niet-levensvatbaar bedrijf
Het Bbz biedt ook een aanvulling op het inkomen van zelfstandigen met een niet-levensvatbaar bedrijf, als je geboren bent vóór 1 januari 1960. Je ontvangt dan een Bbz-uitkering of bedrijfskapitaal (lening of gift) van de gemeente; die beslist of je wel of niet in aanmerking komt. Daarnaast moet je aan de volgende voorwaarden voldoen:
Je voldoet aan het urencriterium
Het inkomen uit je onderneming is lager dan de bijstandsnorm
Je hebt in de voorafgaande jaren minimaal 10 jaar als zelfstandige gewerkt
Je bruto-inkomen moet (in 2022) minimaal € 8.425 per boekjaar zijn
Bbz betekenis voor ouderen: uitkering of aanvulling bedrijfskapitaal
Een bbz uitkering kun je als oudere zelfstandige ook in een andere vorm ontvangen: bedrijfskapitaal. Afhankelijk van je eigen vermogen is dit een lening of een gift waarmee je kunt investeren in je onderneming.
Bijstand voor zelfstandigen die willen stoppen
Je kunt ook een Bbz-uitkering aanvragen als er noodzaak is om je bedrijf te beëindigen. Je kunt dan maximaal 12 maanden een aanvullende periodieke uitkering krijgen om te voorzien in de kosten voor levensonderhoud. Het beëindigen van het bedrijf dient binnen de betreffende periode plaats te vinden.
