Veilig tillen: 10 regels om rugklachten te voorkomen
Hoe moet je tillen?
Veilig tillen is belangrijk voor iedereen die regelmatig zware dingen moet tillen of dragen. Het helpt om rugklachten te voorkomen en daarmee langdurige afwezigheid van werk, verminderde productiviteit en arbeidsongeschiktheid terug te dringen. Daarom is het belangrijk voor jezelf en je medewerkers om te leren hoe je veilig kunt tillen. In dit artikel lees je welke 10 regels daarvoor gelden, hoeveel je mag tillen en aan welke wetten en verplichtingen je moet voldoen.
Hoe moet je veilig tillen? 10 regels
Door goed te tillen kun je rugklachten voorkomen. Maar hoe je til je goed? Veilig tillen is een kwestie van techniek en voorbereiding. Het gaat over de last op de juiste manier oppakken, je lichaam goed positioneren en de last weer veilig neerzetten. Met deze 10 regels kun je medewerkers helpen veilig zware dingen te tillen.
Gebruik hulpmiddelen waar het kan. Denk aan heftrucks, takels en krikken.
Plan het tillen van tevoren: hoe ga je de last tillen en waar moet het naartoe?
Bepaal het gewicht van de last. Hoeveel weegt het en kun je dat zelf tillen of heb je daar een hulpmiddel bij nodig?
Sta rechtop voor de last.
Zorg dat je de last dichtbij je lichaam houdt.
Buig door je knieën, niet door je rug.
Gebruik je buik- en beenspieren, niet je arm- en rugspieren.
Til langzaam en beheerst.
Zet de last voorzichtig neer.
Luister naar je lichaam. Stop als je pijn voelt.
Hoeveel mag je tillen?
In de wet staat geen maximum voor het gewicht dat iemand tijdens zijn werk mag tillen. Wel geeft het Nederlands Interdisciplinair Ergonomie Centrum (NIEHS) een richtlijn. Volgens deze richtlijn mag een gemiddelde werknemer onder ideale omstandigheden 23 kg tillen. Bij minder ideale omstandigheden, zoals een ongelijke ondergrond of een slechte houding, is het gewicht lager.
De NIOSH-methode: bereken het maximale tilgewicht
Wie vaak en veel tilt, zal sterker zijn en die 23 kilo makkelijker kunnen tillen. Maar hoe weet je dan hoeveel je mag tillen? Je kunt dan de formule van het National Institure for Occupational Safety and Health (NIOSH) gebruiken. Deze methode houdt bij het berekenen van de hoeveelheid gewicht ook rekening met de factoren als de werkhouding, de afstand tot het lichaam en hoe vaak iemand moet tillen. Hierdoor is deze completer dan de richtlijn van het NIEHS.
Formule NIOSH-methode: LS = 23 (L x H x F x M) / (H + 0,03 L)
L is het gewicht van de last in kilogram. Hoe zwaarder de last, hoe lager het maximaal aanbevolen tilgewicht.
H is de horizontale afstand van het zwaartepunt van de last tot het lichaam in centimeter. Hoe verder de last van het lichaam af ligt, hoe groter het maximaal aanbevolen tilgewicht.
F is een factor die rekening houdt met de frequentie van het tillen. Hoe vaker de last getild wordt, hoe lager het maximaal aanbevolen tilgewicht.
M is een factor die rekening houdt met de werkhouding. Hoe beter de werkhouding, hoe hoger het maximaal aanbevolen tilgewicht.
De uitkomst van de NIOSH-formule is een Leverage Index (LS). Hoe hoger de Leverage Index, hoe groter het risico op blessures bij het tillen. De NIOSH-richtlijn is dat de Leverage Index niet hoger mag zijn dan 1,0. De NIOSH-formule is een richtlijn. Houd ook rekening met individuele verschillen. Sommige mensen zijn sterker dan anderen. Ook leeftijd, conditie en ervaring spelen een rol.
Wetten en regels over veilig tillen
In Nederland vind je in een aantal wetten en regels voorschriften over veilig tillen. Dit zijn de belangrijkste:
De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Deze wet gaat over het beschermen van de veiligheid en gezondheid van je werknemers. Hiervoor moet je een risico-inventarisatie en - evaluatie (RI&E) doen (artikel 5 uit de Arbowet) en je moet voorlichting en onderricht geven (artikel 8 uit de Arbowet). In de inventarisatie zet je welke werkzaamheden tot fysieke belasting kunnen leiden, hoe groot het risico is bij deze werkzaamheden en welke maatregelen je neemt om die risico’s te beperken.
Het Arbeidsomstandighedenbesluit geeft invulling aan de Arbowet. Hoe bescherm je de gezondheid en veiligheid? Hierbij gaat hoofdstuk 5 over fysieke belasting. Daar staan onder andere de volgende regels voor veilig tillen:
Werkgevers moeten een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uitvoeren om de risico's op het gebied van veilig tillen te identificeren.
Werkgevers moeten passende maatregelen nemen om de risico's op het gebied van veilig tillen te beperken.
Werkgevers moeten hun werknemers informeren en instrueren over veilig tillen.
Machinerichtlijn 2006/42/EG: deze richtlijn gaat over de verkoop van machines binnen de EU, maar tegelijkertijd moet deze richtlijn een zo hoog mogelijk veiligheidsniveau waarborgen voor consumenten en werknemer. (EU Wetgeving, CE-markering machines). Hij gaat dus ook over hoe machines moeten worden gebruikt.
